Με μια μεγάλη -ομολογουμένως- καθυστέρηση ο Κάρολος θα κάνει σήμερα το παιδικό του όνειρο πραγματικότητα: θα φορέσει -για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή του- το St. Edward’s Crown.
Το στέμα χρησιμοποιείται από το 1661 μόνο για την στέψη (παρεμπιπτόντως, αξίζει κάτι παραπάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ) και θα καθίσει στο θρόνο του βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας.
Η μεγάλη στιγμή του 74χρονου μονάρχη θα κοστίσει στους φορολογούμενους της χώρας του μεταξύ 56 και 113.4 εκατομμυρίων ευρώ.
Τι; Νόμισες πως θα πληρώσει ο πρωταγωνιστής της ιστορίας;
Δεν είναι κάτι που συνηθίζει.
Η προσωπική περιουσία του εκτιμήθηκε στο ποσό των 2.041.750.000 ευρώ (1.8 δισεκατομμύρια λίρες).
H μισή προέρχεται από δυο ‘αμφιλεγόμενα’ δουκάτα: του Λάνκαστερ -αξίας 740.000.000 ευρώ- και της Κορνουάλης -αξίας μεγαλύτερης του 1.000.000.000 ευρώ.
Λειτουργούν ως επαγγελματικές αυτοκρατορίες ακινήτων, καθώς διαχειρίζονται εκτεταμένες αγροτικές εκτάσεις, ξενοδοχεία, μεσαιωνικά κάστρα, γραφεία, καταστήματα και μερικά από τα κορυφαία πολυτελή ακίνητα του Λονδίνου, ενώ έχουν και σημαντικά επενδυτικά χαρτοφυλάκια.
Δεν πληρώνουν όμως, φόρους (εταιρικούς ή κεφαλαιουχικών κερδών).
Άρα θα έλεγες πως τα κέρδη θα έπρεπε να δίνονται στο λαό της Βρετανίας.
Το Παλάτι δεν θα συμφωνούσε -κάτι που κάνει εδώ και αιώνες, στις σχετικές συζητήσεις.
Θα τα εξηγήσουμε όλα, αφότου διευκρινίσουμε πως ακριβή στοιχεία για την περιουσία του νέου βασιλιά δεν υπάρχουν διαθέσιμα, καθώς τα υπάρχοντα του δεν υπόκεινται σε δημόσιο έλεγχο.
Τι έχει λαμβάνειν ο Κάρολος
Οι 12 άνθρωποι (ο καθένας ειδικός στον τομέα για τον οποίον μίλησε) που έκαναν τις εκτιμήσεις για λογαριασμό της Guardian, έλαβαν υπ’ όψιν τους τα κτηματομεσιτικά του, τις επενδύσεις μετοχές τα κοσμήματα, τα έργα τέχνης, τα πολυτελή αυτοκίνητα, τα άλογα κούρσας και τα σπάνια γραμματόσημα που του ανήκουν.
Πέραν αυτών, παίρνει ετήσιο μισθό από τους πολίτες του βασιλείου του.
Κατά το BBC η βρετανική μοναρχία κοστίζει επτά φορές περισσότερο στο μέσο Βρετανό, από την κυβερνητική επιχορήγηση (Sovereign Grant) που εγκρίνει κάθε χρόνο η κυβέρνηση και τη δίνει στον βασιλιά. Αν αναρωτιέσαι για το ποσό, φτάνει στα 1.630.000 ευρώ το χρόνο.
Προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του πληθυσμού της Μεγάλης Βρετανίας επί 1.50 ευρώ (1.29 λίρες).
To deal περιλαμβάνει την παράδοση των κερδών του Crown Estate (συλλογή γης και ιδιοκτησιών της βασιλικής οικογένειας, αξίας 1.59 δισεκατομμυρίων ευρώ), για το 25% τους.
Διατίθεται σε όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, για τις πληρωμές των βασιλικών υποχρεώσεων (μισθούς υπαλλήλων -μόνο το Μπάκιγχαμ έχει πάνω από 1000-, ταξίδια, συντήρηση παλατιών που κατοικούνται κλπ).
Πιο συγκεκριμένα, το 50% του ετήσιου εισοδήματος του Καρόλου και της Καμίλα ξοδεύεται σε ταξίδια και επίσημες εμφανίσεις, ενώ το ¼ πηγαίνει σε φόρους. Τα υπόλοιπα 8 εκατομμύρια ευρώ πηγαίνουν στα παιδιά του Καρόλου με την αείμνηστη Νταϊάνα, σε κινήσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και στον τραπεζικό τους λογαριασμό.
Κάθε μονάρχης παίρνει και το Privy Purse (εισόδημα που απολαμβάνουν μόνο οι βασιλείς και προέρχεται από ιδιωτική περιουσία -κυρίως του Δουκάτου του Λάνκαστερ). Η Ελισάβετ λάμβανε από αυτήν την πηγή πάνω από 25 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Εν τω μεταξύ, ο μονάρχης γενικά δεν υποχρεούται να αποδίδει φόρους, κάτι που κέρδισε η Ελισάβετ το 1993.
Δίνει “εθελοντικά” για το ιδιωτικό εισόδημα. Ως ‘σύστημα’ κρίθηκε πως ευνοεί το πέρασμα των περιουσιακών στοιχείων βάσει της γραμμής διαδοχής -και καίει τα αδέλφια κάθε μονάρχη που μένουν χωρίς κληροδοτήματα.
Oι μονάρχες δεν δίνουν και φόρο κληρονομιάς.
Δηλαδή, ο Κάρολος δεν έδωσε σεντ για τα 453.000.000 ευρώ που πιστεύεται πως κληρονόμησε από τη μητέρα του.
Ο Κάρολος δεν είναι big Spender αλλά έχει τα θέματά του…
Η National News ανέφερε σε πρόσφατο κείμενο πως ο νέος βασιλιάς “έχει τη φήμη του εξαιρετικά οικονόμου”.
Είναι πολλοί αυτοί που υποστηρίζουν πως ανέπτυξε την -ας πούμε- λιτότητα του, μετά το διαζύγιο του με την Νταϊάνα, διαδικασία που του είχε κοστίσει 31.721.827 σημερινά ευρώ.
Δεν συνηθίζει να πετάει τα λεφτά του, αλλά έχει κάποιες συνήθειες που δεν αποχωρίζεται. Όπως το να ταξιδεύει παντού με το δικό του κάθισμα λεκάνης και το δικό του χαρτί υγείας (συγκεκριμένης μάρκας). Ζητά το κρεβάτι του να έχει ορθοπεδικό στρώμα και ο χώρος δυο πίνακες με τοπία από τη φύση της Σκωτίας.
Όπου μπορεί, παίρνει μαζί του το κρεβάτι του, τα έπιπλα του δωματίου του, ακόμα και τις φωτογραφίες και τους πίνακες που έχει στο δικό του χώρο. Ένα φορτηγό τα παραδίδει παραμονή της άφιξης του.
Περιμένει από τους οικοδεσπότες να του παρέχουν κάποιον να σιδερώνει τις πιτζάμες του κάθε πρωί και να περνά με το σίδερο τα κορδόνια των παπουτσιών του.
Η τάπα του μπάνιου πρέπει να είναι σε μια συγκεκριμένη θέση, η θερμοκρασία του νερού χλιαρή και η μπανιέρα μισογεμάτη.
Χρησιμοποιεί 2.54 εκατοστά οδοντόκρεμας κάθε πρωί.
Παίρνει μαζί του και τα προϊόντα του πρωινού του γεύματος που περιλαμβάνει έξι διαφορετικούς τύπους μελιού, ιδιαίτερα μούσλι, αποξηραμένα φρούτα και ό,τι άλλο δεν ανήκει στα τυπικά πρωινά και δεν μπορεί να το αποχωριστεί. Γενικά, είναι λίγο περίεργος με τα φαγητά.
Το αγαπημένο του είναι το βραστό αυγό. Το ιδανικό ριζότο με άγρια μανιτάρια και βιολογικό αρνί.
Συνήθως δεν τρώει το μεσημέρι, αλλά μοιράζεται ένα ποτήρι τσάι (σάντουϊτς και κέικ) με την Καμίλα νωρίς το απόγευμα. Το βραδινό το τρώει στις 20.30. Στο μεσοδιάστημα δουλεύει.
Όταν θέλει να χαλαρώσει, συνήθως ζωγραφίζει.
Μέσα στην ημέρα, αλλάζει ρούχα έως πέντε φορές.
Οι αναλυτές που εξέτασαν την περιουσία του Καρόλου τόνισαν πως το βασικό πρόβλημα που αντιμετώπισαν, ήταν να διαχωρίσουν το δημόσιο από τον ιδιωτικό πλούτο σε ό,τι του ανήκει. Έκαναν ωστόσο, μια φιλότιμη προσπάθεια βάσει αναφορών που ‘χουν γίνει διαχρονικά.
Έτσι κατέληξαν σε ό,τι ακολουθεί.
Τα αυτοκίνητα του Βασιλιά
Το Royal Mews βρίσκεται στο Μπάκιγχαμ και είναι το πάρκινγκ όλων των οδικών μεταφορικών μέσων του βασιλιά και των υπόλοιπων μελών της βασιλικής οικογένειας.
Εκεί θα βρεις άλογα, άμαξες έως υπερπολυτελή αυτοκίνητα. Αυτοκίνητα υπάρχουν και στο Σάντρινγκχαμ, το ιδιωτικό κτήμα του βασιλιά στο Νόρφολκ. Συνολικά, είναι 23 Rolls-Royces, Bentleys και Jaguars.
Κάποια είναι ιδιόκτητα, άλλα τα έχουν ‘δανείσει’ εταιρίες στους Ουίνδσορ, ενώ υπάρχουν και αυτά που ανήκουν στο μονάρχη “ως δικαίωμα του στέμματος”. Δεν είναι δηλαδή, ιδιωτική ιδιοκτησία, αλλά τα χρησιμοποιεί ο μονάρχης “για λογαριασμό του έθνους”.
Όσα οχήματα ανήκουν στην κατηγορία των “κρατικών αυτοκινήτων” χρησιμοποιούνται κάποιες φορές και ιδιωτικά.
Επανειλημμένα ο Κάρολος έχει κληθεί να διευκρινίσει ποια αυτοκίνητα του ανήκουν και ποια είναι κρατικά, αλλά δεν το έχει κάνει. Ένας συντηρητικός υπολογισμός δείχνει πως όσα είναι ιδιωτικά αξίζουν 7.145.660 ευρώ.
Οι εκτάσεις του Βασιλιά
Η ακίνητη περιουσία του Καρόλου γεμίζει άνετα τρεις σελίδες Ε9. Θα αρχίσουμε από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ και τα Ανάκτορα του Κένσινγκτον, που πάνε ‘πακέτο’ με τον εκάστοτε μονάρχη. Κληρονόμησε και δυο εκτάσεις. Δεν έδωσε ούτε μια λίρα σε φόρο κληρονομιάς.
Κατ’ αρχάς, τα αγροτικά κτήματα του Μπάλμοραλ, που αγοράστηκε από τον σύζυγο της βασίλισσας Βικτώριας, Αλβέρτο, το 1852. Εκεί πέθανε η Ελισάβετ τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Αυτό το περιουσιακό στοιχείο περιλαμβάνει το Κάστρο Μπάλμοραλ, αλλά και 53.684 στρέμματα γης, με δυνατότητα για δασοκομία, γεωργία, σκοποβολή αγριόπετεινων, κυνήγι ελαφιών και παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το κτήμα αποτιμήθηκε στα 90.738.000 εκατομμύρια ευρώ.
Η Ελισάβετ πέρασε στον Κάρολο και το κτήμα Σάντρινγκχαμ, στο Νόρφολκ. Το αγόρασε η Βικτώρια το 1862 για τον γιο της. Περιγραφόταν εκείνη την εποχή ως “πολύ άσχημο” και περιτριγυρισμένο από “6.000 στρέμματα άμμου”. Για δεκαετίες πρόσφερε οικογενειακή αιμορραγία στους βασιλείς, κάτι που άλλαξε ο Φίλιππος με ανελέητες περικοπές και τρόπους δημιουργίας εσόδων.
Επιτρέπεται η είσοδος, με εισιτήριο αξίας 26 ευρώ, ενώ υπάρχουν εκατοντάδες ακίνητα προς ενοικίαση και 64 χιλιόμετρα καλλιεργήσιμης γης, συν εμπορικές μισθώσεις.
Μια συντηρητική εκτίμηση αναφέρει πως η αξία ξεπερνάει τα 283.550.000 ευρώ.
Τα άλογα του Βασιλιά
Μεταξύ όσων άφησε η Ελισάβετ στον πρωτότοκο -για να αποφύγουν τα άλλα της παιδιά τους φόρους κληρονομιάς- ήταν τα άλογά της. Η αείμνηστη υπήρξε ενθουσιώδης ιδιοκτήτρια και εκτροφέας αλόγων ιπποδρομιών, στα οποία επένδυσε δικά της χρήματα. Aυτό που ήθελε ήταν να έχει άλογο που να είναι πιο γρήγορο “από αυτά των άλλων”.
Η κληρονομιά αυτής της δια βίου δραστηριότητας είναι περί τα 70 καθαρόαιμα, που ανήκουν σε διάφορα στάδια της καριέρας των αγώνων και της αναπαραγωγής. Μερικά από τα οποία φυλάσσονται στο Royal Stud στο Σάντρινγκχαμ.
Η συνολική εκτιμώμενη αξία τους είναι τουλάχιστον 30.620.000 ευρώ, με τον Κάρολο να έχει ήδη αρχίσει να ρευστοποιεί. Από τον θάνατο της μητέρας του μέχρι σήμερα έχει ‘βγάλει’ περισσότερα από 2.6 εκατομμύρια ευρώ από πωλήσεις σε δημοπρασία. Μεταξύ τους ήταν άλογο που είχε δοθεί ως “προσωπικό δώρο” από τον Εμίρη του Ντουμπάι.
Τα γραμματόσημα του Βασιλιά
Η φιλοτελική συλλογή της βασιλικής οικογένειας της Μεγάλης Βρετανίας θεωρείται η καλύτερη συλλογή γραμματοσήμων στον κόσμο. Περιέχει εκατοντάδες χιλιάδες γραμματόσημα, μερικά από τα οποία συγκομίστηκαν από τον προπάππου του Καρόλου, Γεώργιο Ε’, από τα βρετανικά ταχυδρομεία και τις αποικίες.
Η εξαιρετικά περιορισμένη πρόσβαση που έχει το κοινό στη συλλογή προσθέτει στην πολυπλοκότητα στην προσπάθεια να την αποτιμήσει. Εξπέρ συμφώνησαν ότι αξίζει τουλάχιστον 113.420.000 ευρώ.
Τα έργα τέχνης του Βασιλιά
Ό,τι ισχύει για τη συλλογή με τα γραμματόσημα, ισχύει και για τα έργα τέχνης του μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου: είναι από τις πιο σημαντικές του πλανήτη.
Ο Φίλιππος, αλλά και η γιαγιά του Καρόλου ήταν μανιώδεις συλλέκτες. Αγόραζαν πολλά κομμάτια σε τιμές ευκαιρίες που σήμερα αξίζουν εκατομμύρια.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός Μονέ που αγόρασε η βασιλομήτωρ στο Παρίσι, λίγο μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είχε δώσει 2.270 ευρώ. Σήμερα η τιμή έχει τρία επιπλέον μηδενικά.
Εκτιμητές έργων τέχνης πιστεύουν πως τα 60 πιο σημαντικά κομμάτια από τα 400 έργα τέχνης πουν έχουν δημοσιοποιηθεί (και ανήκουν σε ‘ιδιωτικές’ ή ‘προσωπικές’ βασιλικές συλλογές), αξίζουν 27.220.000 ευρώ.
Οι καθ’ ύλην αρμόδιοι διευκρίνισαν ότι το ποσό αυτό είναι πιθανό να είναι μια σημαντική υποεκτίμηση, δεδομένου ότι βασίζεται σε μια αποτίμηση μόνο ενός δείγματος βασιλικών έργων τέχνης, τα οποία είναι χιλιάδες.
Τα δώρα του Βασιλιά
Κάποια από τα γραμματόσημα του Καρόλου αναφέρονται ως ‘προσωπικά δώρα’ που έλαβε από άτομα ‘γνωστά προσωπικά στα μέλη της βασιλικής οικογένειας’.
Υπάρχουν και τα ‘επίσημα δώρα’ που λαμβάνουν κατά τη κατά τη διάρκεια των επίσημων καθηκόντων τους.
Βάσει πρωτοκόλλου, η δυναστεία των Ουίνδσορ δεν έχει το δικαίωμα να αντιμετωπίζει τα επίσημα δώρα ως ιδιωτική τους ιδιοκτησία.
Η πολιτική των δώρων αναφέρει και ότι “σε όλες τις περιπτώσεις, και ιδιαίτερα στα επίσημα ταξίδια στο εξωτερικό, οι οργανισμοί και τα άτομα θα πρέπει να αποθαρρύνονται από το να προσφέρουν υπερβολικά δώρα, δηλαδή δώρα υψηλής χρηματικής αξίας”.
Δεν αναφέρει λέξη για το τι πρέπει να γίνει με τα επίσημα δώρα που ελήφθησαν πριν από την εμφάνιση αυτής της πολιτικής, το 1995.
Τα κοσμήματα του Βασιλιά
H ομίχλη που καλύπτει την αξία της συλλογής έργων τέχνης που ανήκει στη μοναρχία της Μεγάλης Βρετανίας, καλύπτει και αυτήν των κοσμημάτων.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για αυτήν την εκτίμηση αποτελεί η ιδιωτική συλλογή πολύτιμων λίθων των Ουίνσδορ.
Τα κοσμήματα γοήτευαν τη βασίλισσα Μαίρη, γιαγιά της Ελισάβετ Β’, στο βαθμό που απέκτησε το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής ιδιωτικής συλλογής της βασιλικής οικογένειας.
Το 2006, σε δημοπρασία κοσμημάτων που ανήκαν στην πριγκίπισσα Μαργαρίτα η αξία κάποιων κομματιών ήταν 18 φορές μεγαλύτερη, από εκτίμηση που είχε γίνει από ειδικό στο πλαίσιο σχετικού βιβλίου. Μέρος των εσόδων ωστόσο, διατέθηκε σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, αφού προέκυψε ότι ορισμένα από τα αντικείμενα ήταν “επίσημα δώρα”. Άρα δεν ανήκαν στη βασιλική οικογένεια.
Η δημοπρασία αποκάλυψε ακριβώς πόσα θα πλήρωναν ορισμένοι αγοραστές για περιδέραια και καρφίτσες που κάποτε φορούσαν ή ανήκαν στους Ουίνσδορ.
Πενήντα τέσσερα (54) μόλις ιδιόκτητα κοσμήματα, αξίζουν 605 εκατομμύρια ευρώ.
Οι επενδύσεις του Βασιλιά
Αν υπήρχε ένα ‘σκοτάδι’ σε απτά περιουσιακά στοιχεία των Ουίνσδορ, οι μετοχές και οι επενδύσεις έχουν κρυφτεί στον Άδη. Εδώ και δεκαετίες υπάρχει εταιρία που δημιουργήθηκε για να προστατεύει τον ‘ντροπιαστικό ιδιωτικό πλούτο’ της βασίλισσας, από το δημόσιο έλεγχο.
Κάποιες ενδείξεις που ‘χουν προκύψει για τις μετοχές και τις επενδύσεις επιτρέπουν την εκτίμηση πως 48.73 εκατομμύρια που επένδυσε ο Κάρολος το 1993, σήμερα είναι 134.000.000 ευρώ.
Ο μονάρχης και ο διάδοχος του θρόνου λαμβάνουν και εκατομμύρια ως ετήσιο ‘ιδιωτικό εισόδημα’ από κληρονομημένες περιουσίες. Σε περίπτωση που η Ελισάβετ και ο Κάρολος αποταμίευσαν αυτά τα χρήματα και τα επένδυσαν σε εταιρίες του FTSE 100 (οι 100 εταιρίες που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και έχουν την υψηλότερη κεφαλαιοποίηση της αγοράς), σήμερα θα είχαν συν 65.7 εκατομμύρια ευρώ.
Η συνολική περιουσία της οικογένειας από αυτόν τον τομέα εκτιμάται (πολύ μετρημένα) στα 160.000.000 ευρώ.
Σύμβουλος που ειδικεύεται στο χειρισμό των οικονομικών υποθέσεων των υπερπλούσιων, είπε ότι θα περίμενε μια οικογένεια με τα οικονομικά των Ουίνσδορ να επενδύει το 50% του εισοδήματός τους.
Το Δουκάτο του Λανκαστερ του Βασιλιά
Το Δουκάτο του Λάνκαστερ είναι ιδιωτική περιουσία του μονάρχη από το 1461, όταν ο βασιλιάς Εδουάρδος ο Δ’ επιβεβαίωσε πως θα κληρονομούνταν από βασιλιά σε βασιλιά. Δεν μπήκε όμως, στη λίστα της Crown Estate -δηλαδή των άλλων περιουσιακών στοιχείων όποιου φορά το στέμμα.
Η γη και ό,τι έχει πάνω της λειτουργεί ως κερδοφόρα επιχείρηση. Δίνει σε αυτόν που κάθεται στο χρόνο περί τα 22.67 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Εκτείνεται σε 45.550 στρέμματα εκμεταλλεύσιμης γης, συμπεριλαμβανομένων αγροτικών κτημάτων και γεωργικών εκτάσεων, αστικών αναπτύξεων, ιστορικών κτιρίων και εμπορικών ακινήτων σε όλη την Αγγλία και την Ουαλία.
Το κτήμα δημιουργήθηκε από βασιλικό καταστατικό πριν από εκατοντάδες χρόνια. Για αιώνες αποτελεί αντικείμενο έντονων συζητήσεων συζήτηση για το εάν τα κέρδη της πρέπει να καταβληθούν στο Δημόσιο.
Αυτό που συμβαίνει, είναι να μεταβιβάζεται από μονάρχη σε μονάρχη. Ουδείς έχει το δικαίωμα να πουλήσει τα περιουσιακά στοιχεία έναντι μετρητών.
Για όλες τις προθέσεις και τους σκοπούς, το δουκάτο λειτουργεί ως ιδιωτικό περιουσιακό στοιχείο του μονάρχη: την τελευταία πενταετία έδωσε στην Ελισάβετ 740.035.000 ευρώ.
