Στα 77 του χρόνια, ο Λούλα επιστρέφει στην προεδρία της μεγαλύτερης δύναμης της Λατινικής Αμερικής, έπειτα από τις δυο προηγούμενες θητείες του (2003-2010), σηματοδοτώντας την επιστροφή της βραζιλιάνικης κεντροαριστεράς στο Πλανάλτου, το προεδρικό μέγαρο.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, εν μέσω φόβων ότι οι υποστηρικτές του Μπολσονάρου μπορεί να προσπαθήσουν να την διαταράξουν.
«Θα ανοικοδομήσουμε τη χώρα μαζί τον βραζιλιάνικο λαό» τόνισε
Ενός λεπτού σιγή τηρήθηκε στο Κογκρέσο ως φόρο τιμής στον θρύλο του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου Πελέ, ο οποίος πέθανε από καρκίνο την Πέμπτη, και στον επίτιμο πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ’, ο οποίος πέθανε το Σάββατο, λίγο πριν την ορκωμοσία του Λούλα και του αντιπροέδρου του, Ζεράλδο Άλκμιν.
Στην ομιλία του στο Κογκρέσο μετά την ορκωμοσία του, ο νέος πρόεδρος της Βραζιλίας δεσμεύτηκε «να ανοικοδομήσει τη χώρα, μαζί τον βραζιλιάνικο λαό», αναφερόμενος στον «καταστροφικό» απολογισμό της κυβέρνησης του προκατόχου του Ζαΐχ Μπολσονάρου.
Ο Λούλα είπε ότι παραλαμβάνει μια κατεστραμμένη χώρα όπου η πείνα επέστρεψε υπό τον Μπολσονάρου, η κυβέρνηση του οποίου, όπως κατήγγειλε ο Λούλα, εξάντλησε τους πόρους για την εκπαίδευση, την υγεία και τη διατήρηση των δασών και υπονόμευσε τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Κατηγόρησε την κυβέρνηση Μπολσονάρου ότι διέπραξε «γενοκτονία» αποτυγχάνοντας να ανταποκριθεί κατάλληλα στην πανδημία της Covid-19 που σκότωσε περισσότερους από 680.000 Βραζιλιάνους. Όπως ανέφερε, τα λάθη της προκάτοχης κυβέρνησης στον χειρισμό της πανδημίας πρέπει να διερευνηθούν και δεν μπορεί να υπάρξει ατιμωρησία.
Παράληλλα τόνισε πως η Βραζιλία «δεν χρειάζεται να αποψιλώσει» για να στηρίξει τη γεωργία της. «Θα μπορέσουμε να ζούμε χωρίς να κόβουμε δέντρα, χωρίς να καίμε» δάση, δήλωσε ο Λούλα, υπενθυμίζοντας τον στόχο του για «μηδενική αποψίλωση των δασών στον Αμαζόνιο», ενώ η διεθνής κοινότητα αναμένει έντονες χειρονομίες από αυτόν μετά τη μεγάλης κλίμακας αποψίλωση των δασών υπό τις εντολές του προκατόχου του Μπολσονάρου.
Καμία άλλη χώρα δεν έχει τις συνθήκες σαν και αυτές της Βραζιλίας για να γίνει μεγάλη περιβαλλοντική δύναμη, υπογράμμισε.
Πλήθος κόσμου στην ορκομωσία του
Από νωρίς το πρωί, υποστηρικτές του Λούλα συγκεντρώθηκαν μπροστά από το Κογκρέσο στολισμένοι με το κόκκινο χρώμα του Εργατικού Κόμματός του. Πολλοί ήταν εκείνοι που ταξίδεψαν για να δουν τον αρχηγό τους να ορκίζεται, αλλά και για να συμμετάσχουν στη γιορτή.
Περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες – συμπεριλαμβανομένου του θρύλου της Samba, Martinho da Vila – εμφανίστηκαν σε δύο σκηνές διακοσμημένες με την εθνική σημαία στο πλαίσιο ενός μουσικού φεστιβάλ που ονομάζεται “Lulapalooza”.
«Η αγάπη κέρδισε το μίσος», έγραφε ένα πανό που έφερε ένας άντρας ντυμένος Λούλα.
«Η Βραζιλία χρειαζόταν αυτή την αλλαγή, αυτή τη μεταμόρφωση», είπε ένας άλλος υποστηρικτής στο BBC.
«Όπου φύγει φύγει» ο Μπολσονάρου
Σημειώνεται ότι o Ζαΐχ Μπολσονάρου δεν παρευρέθηκε, αφού έφυγε από τη Βραζιλία την Παρασκευή με προορισμό τις ΗΠΑ.
«Πετάω, επιστρέφω σύντομα», είπε ο ίδιος στο τηλεοπτικό κανάλι CNN Brasil.
Τι σημαίνει η επιστροφή του Λούλα
Τρίτη θητεία 12 χρόνια μετά την τελευταία, έπειτα από φυλακίσεις, δικαστικούς αγώνες και έναν πρόεδρο, το Ζάιχ Μπολσονάρου, να λέει ότι «χάσαμε τη μάχη, όχι τον πόλεμο». Το πολιτικό comeback του Λούλα ντα Σίλβα είναι, σε κάθε περίπτωση, σπάνιο δείγμα επιτυχίας.
Αλλά πάντως η Βραζιλία και ο κόσμος από το 2010 έχουν αλλάξει αρκετά. Οι προτεραιότητες για τον πρόεδρο έχουν αλλάξει, με την κλιματική αλλαγή να είναι ψηλά, όπως επίσης και το πρόβλημα της οπλοκατοχής.
Στο διεθνές πεδίο, ο νέος πρόεδρος, σημείωνε το Axios, εξακολουθεί να έχει φιλοδοξίες να ανεβάσει τη Βραζιλία στο επίπεδο του περιφερειακού παίκτη.
Θέλει ακόμη να φέρει πιο κοντά τις χώρες της Νότιας Αμερικής, πολλές από τις οποίες έχουν πλέον αριστερές κυβερνήσεις. Οραματίζεται ακόμη και μια νομισματική ένωση, αν και μάλλον απέχουμε πολύ από αυτό το σημείο.
Στο παρελθόν είχε έλθει σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ, ενώ είχε καλλιεργήσει και πιο στενές σχέσεις με την Κίνα – «είναι αδύνατον να μην έχεις καλές σχέσεις με τη Κίνα», έλεγε. Μπορούμε, ίσως, να δούμε την επιστροφή των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική), κάτι που μάλλον δεν θα δει πολύ θετικά η Ουάσινγκτον. Εξάλλου, ο Λούλα, πριν από την εκλογή του, είχε προσπαθήσει να τηρήσει μια μάλλον ουδέτερη στάση σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Θα δούμε, τέλος, και την Ευρώπη, που επίσης έχει στενούς πολιτικούς και οικονομικούς (πέρα φυσικά από τους πολιτιστικούς) δεσμούς με τη Βραζιλία, να αναζητά με ΗΠΑ και Βρετανία τη δημιουργία μοντέλων «αντι-BRICS» που θα «αγκαλιάζουν» και τη Βραζιλία.
