Κανείς δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα του ύπνου. Ωστόσο, τίθεται ένα θέμα πόσο ύπνο χρειαζόμαστε πραγματικά και αν πίσω από την ανάγκη μας για περισσότερο κρύβεται κάποιο πρόβλημα υγείας.
Το να κοιμάσαι παραπάνω ώρες από τους περισσότερους ανθρώπους γύρω σου δεν είναι παράλογο, ειδικά αν διανύεις μία εξαντλητική περίοδο ή αν, τέλος πάντων, ήσουν ανέκαθεν υπναράς/-ου. Τι σημαίνει, όμως, παραπάνω; Μέχρι πόσες ώρες είναι «φυσιολογικό» να κοιμάται κανείς κάθε μέρα και τι μπορεί να σημαίνει για την υγεία ή υπερυπνία;
Πόσες ώρες είναι φυσιολογικό να κοιμάται κανείς;
Η διάρκεια του ύπνου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία και ο τρόπος ζωής του κάθε ανθρώπου. Ενδεικτικά, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Ύπνου της Αμερικής:
- Τα νεογέννητα έως 3 μηνών χρειάζονται από 14 έως 17 ώρες ύπνου την ημέρα, οι οποίες μειώνονται σταδιακά καθώς μεγαλώνουν.
- Τα παιδιά 3-5 ετών πρέπει να κοιμούνται από 10 έως 13 ώρες.
- Τα παιδιά σχολικής ηλικίας από 9 έως 11 ώρες.
- Οι έφηβοι 8-10 ώρες.
- Οι ενήλικες μπορούν να αρκεστούν στις 7-9 ώρες ημερησίως.
- Μετά τα 65, οι ώρες ύπνου συνήθως μειώνονται μετά τα 65 στις 7-8.
Μήπως υποφέρεις από υπερυπνία;
Μπορεί κάποια περίοδο να κοιμάσαι παραπάνω ώρες από το «φυσιολογικό» για να καλύψεις τις ανάγκες που σου προκάλεσε η έλλειψη ύπνου προηγούμενων ημερών. Αν όμως η κατάσταση αυτή διαρκεί περισσότερο από μερικές ημέρες, ενδεχομένως να υποφέρεις από υπερβολική υπνηλία ή υπερυπνία.
Η υπερυπνία είναι «διαταραχή ύπνου που χαρακτηρίζεται από παρατεταμένο ύπνο, υπέρμετρη υπνηλία και υπερβολικά βαθύ ύπνο. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η ποιότητα του ύπνου είναι καλή, αφού το άτομο μπορεί να νιώθει κουρασμένο και να νυστάζει παρά τις πολλές ώρες που έχει κοιμηθεί», περιγράφει ο ψυχοθεραπευτής Ανέστης Ράμναλης.
Τα χαρακτηριστικά της υπερυπνίας είναι:
- Διάρκεια ύπνου που μπορεί να αθροιστεί σε έως και 18 ώρες ημερησίως.
- Το να κοιμάσαι πολλές φορές μέσα στη μέρα.
- Το να μην νιώθεις ότι έχεις ξυπνήσει πραγματικά, ενώ έχεις ξυπνήσει.
- Τι άλλο μπορεί να σου αυξάνει την ανάγκη για ύπνο;
- Άλλες διαταραχές ύπνου (π.χ. ναρκοληψία, υπνική άπνοια, σύνδρομο ανήσυχων ποδιών).
- Η κατάθλιψη.
- Η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. ηρεμιστικά, αντικαταθλιπτικά, οπιοειδή, αντιεπιληπτικά) και ουσιών.
- Κάποιο σοβαρό χτύπημα στο κεφάλι.
Γιατί ο πολύς ύπνος μπορεί να είναι πρόβλημα;
Ο Dr. Meir Kryger, γιατρός που ειδικεύεται στις διαταραχές ύπνου, λέει πως το κατά πόσον οι υπερβολικές ώρες ύπνου είναι πρόβλημα έχει να κάνει αφενός με την αιτία που τις προκαλεί, αφετέρου με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην υγεία σου. Για παράδειγμα, αν κοιμάσαι υπερβολικά μία συγκεκριμένη σύντομη χρονική περιόδο, μπορεί όταν ξυπνάς να νιώθεις θολούρα, να έχεις χαμηλή ενέργεια και ένα ανεξήγητο στρες.
Αν, όμως, η περίοδος αυτή διαρκεί πολύ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως:
- Παχυσαρκία.
- Καρδιαγγειακή νόσο.
- Εγκεφαλικό.
- Στεφανιαία νόσο.
- Διαβήτη.
Σύμφωνα με το ow.gr, στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητο να επικοινωνήσεις με έναν ειδικό, είτε νευρολόγο-ψυχίατρο είτε πνευμονολόγο-ΩΡΛ αν αντιμετωπίζεις προβλήματα άπνοιας, ο οποίος θα προχωρήσει στην ακριβή διάγνωση και θα σου χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία.
Στην πραγματικότητα, αυτό που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η υποκείμενη αιτία, δηλαδή η ρίζα του προβλήματος. Αντιμετωπίζοντάς την, είτε με αλλαγές στον τρόπο ζωής είτε με κάποια φαρμακευτική θεραπεία, πιθανότατα θα ρυθμίσεις και την διάρκεια του ύπνου σου, ώστε να σε «θρέφει» χωρίς να σε βλάπτει.