Τον στόχο των 10.000 βημάτων ημερησίως προσπαθούν να πιάσουν όσοι θέλουν να διατηρηθούν σε φόρμα ή να χάσουν κιλά και περπατούν με ζήλο, ενώ παράλληλα παρακολουθούν την απόδοσή τους στον βηματομετρητή που φορούν στον καρπό. Smartwatches, εφαρμογές κινητών και διάφορα gadgets επιστρατεύονται γι΄ αυτό το σκοπό και μας δίνουν στιγμές μεγάλης χαράς, όταν τελικά στην οθόνη τους εμφανίζεται η πολυπόθητη ένδειξη. Εκτός από την αποτελεσματικότητα ως προς το αδυνάτισμα, ο συγκεκριμένος αριθμός βημάτων έχει συνδεθεί επίσης και με πολλά άλλα πλεονεκτήματα για την υγεία, όπως ο μειωμένος κίνδυνος καρκίνου, άνοιας και καρδιακών παθήσεων.
Ο αριθμός 10.000
Η θεωρία των 10.000 βημάτων είναι τόσο διαδεδομένη, που πολλοί πιστεύουν ότι έχει προκύψει μετά από χρόνια μελετών που πιστοποιούν τα οφέλη της συγκεκριμένης άσκησης για την υγεία. Oμως στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τόσο μεγάλος όγκος ερευνών και όλα οφείλονται σε ένα τέχνασμα marketing, όπως μας πληροφορεί στο βιβλίο του “Exercised” ο καθηγητής παλαιοανθρωπολογίας του Harvard, Daniel Lieberman.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, λίγο πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο το 1964, η ιαπωνική εταιρεία Yamasa έβγαλε στην αγορά έναν βηματομετρητή με το όνομα Manpo-Kei, που μεταφράζεται σε «μετρητή 10.000 βημάτων». Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι η εταιρεία επέλεξε αυτό το όνομα όχι γιατί είχε κάποια επιστημονικά στοιχεία στα οποία βασίστηκε για την κατασκευή του μετρητή, αλλά απλά γιατί ο ιαπωνικός χαρακτήρας για τον αριθμό 10.000 μοιάζει πολύ με έναν άνθρωπο που περπατά και επίσης ήταν ένας στρογγυλός, αξιομνημόνευτος αριθμός. Οι εμπνευστές της διαφημιστικής εκστρατείας, οι οποίοι απλά στόχευαν στην αύξηση των πωλήσεων, δεν φαντάζονταν ότι έμελλε να επηρεάσουν τη βιομηχανία αλλά και τη φιλοσοφία της γυμναστικής για τις επόμενες δεκαετίες.
Οι μελέτες
Σε πρόσφατη έρευνα του University of Massachusetts Amherst διαπιστώθηκε ότι 6.000 και 8.000 βήματα ημερησίως είναι αρκετά για να παραμείνουμε υγιείς και να έχουμε όλα τα οφέλη που υπόσχονται τα 10.000 βήματα. Η συγγραφέας της μελέτης, Dr. Amanda Paluch, επισημαίνει: «Το σημαντικότερο είναι ότι υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η μετακίνηση έστω και λίγο περισσότερο είναι ευεργετική, ιδιαίτερα για όσους κάνουν πολύ λίγη δραστηριότητα. Περισσότερα βήματα την ημέρα είναι πιο ωφέλημα για την υγεία».
Aλλη μελέτη έδειξε ότι ο ρυθμός με τον οποίο κάποιος περπατά μπορεί να είναι πιο σημαντικός από την καταμέτρηση των βημάτων. Ειδικοί σε Δανία και Αυστραλία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι 10.000 βήματα την ημέρα μπορεί να μην είναι απαραίτητα εάν περπατάμε γρήγορα. Στην έρευνα –από τις μεγαλύτερες του είδους της- οι ειδικοί παρακολούθησαν 78.500 Βρετανούς ηλικίας άνω των 40 ετών, για δύο χρόνια (2013-2015) χρησιμοποιώντας φορητές συσκευές καταμέτρησης δραστηριότητας. Τα ευρήματα έδειξαν ότι όσοι περπατούν 6.300 βήματα με γρήγορη ταχύτητα έχουν έως και 57% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια, ενώ τα ίδια βήματα με ακόμα μεγαλύτερη ένταση, ο κίνδυνος ήταν έως και 62% χαμηλότερος. Παράλληλα, σε άλλη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κάθε 2.000 βήματα που περπατάμε την ημέρα μειώνεται ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου κατά περίπου 1/10.
Το γενικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν όλοι οι ειδικοί είναι το γεγονός ότι το περπάτημα είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία μας, αλλά δεν χρειάζεται να πετύχουμε έναν συγκεκριμένο στόχο για να δούμε τα επιθυμητά αποτελέσματα, καθώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι τα 10.000 βήματα δεν είναι εφικτά σε καθημερινή βάση. Υπό αυτό το πρίσμα, οι επίσημες οδηγίες που εκδίδουν οι αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ, αλλά και άλλων χωρών σχετικά με τη σωματική δραστηριότητα, είναι να ασκούμαστε για τουλάχιστον 2,5 ώρες την εβδομάδα ή μισή ώρα τις περισσότερες ημέρες, χωρίς να υπολογίζονται οι μετακινήσεις που κάνουμε ως μέρος της καθημερινότητάς μας.
