Ο όρος «μωρό ουράνιου τόξου» αναφέρεται σε ένα υγιές μωρό που γεννήθηκε από γονείς που είχαν προηγούμενη απώλεια λόγω αποβολής, θνησιγένειας (θάνατος μωρού στη μήτρα ύστερα από 20 εβδομάδες), νεογνικού θανάτου (θάνατος του μωρού λίγο μετά τη γέννηση) ή άλλη βρεφική απώλεια. Ο συμβολισμός του όρου προέρχεται από την ιδέα ότι ένα ουράνιο τόξο εμφανίζεται μόνο μετά το σκοτάδι ενός βροχερού, θυελλώδους ουρανού – ακριβώς όπως τα μωρά του ουράνιου τόξου γεννιούνται μόνο μετά τον πόνο της απώλειας. Επινοήθηκε για πρώτη φορά από γονείς που βίωσαν μια τέτοια απώλεια σε blogs και chat rooms και έγινε πιο γνωστός με την άνοδο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σήμερα, πολλοί άνθρωποι συνδέουν τις ανακοινώσεις εγκυμοσύνης τους με το ουράνιο τόξο με σκοπό να μεταδώσουν ελπίδα σε άλλους γονείς με παρόμοια εμπειρία.
Όσα πρέπει να έχετε κατά νου όταν περιμένετε ένα «μωρό ουράνιου τόξου»
Όταν είστε έγκυος με ένα «μωρό ουράνιου τόξου», μπορεί να βιώσετε πολλά συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα μέσα σε αυτούς τους εννέα μήνες αλλά και μετά τον τοκετό.
Συναισθήματα κατά την εγκυμοσύνη
Ενώ είστε έγκυος με ένα «μωρό ουράνιου τόξου», πιθανότατα θα νιώσετε μια σειρά από διαφορετικά – και μερικές φορές αντικρουόμενα – συναισθήματα. Μπορεί να νιώθετε ελπίδα, χαρά και ενθουσιασμό τη μια στιγμή και μετά άγχος, νευρικότητα και φόβο. Μπορεί ακόμη και να τα βιώσετε όλα αυτά ταυτόχρονα.
Αυτή η φαινομενικά αντιφατική εμπειρία οφείλεται εν μέρει στο ότι μπορεί ακόμη να θρηνείτε την απώλειά σας. Στην πραγματικότητα, ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι και οι δύο γονείς μπορεί να θρηνήσουν την απώλειά τους για πολύ περισσότερο καιρό από όσο θα περίμεναν, ακόμη και μετά τη γέννηση του «μωρού ουράνιου τόξου». Εξαιτίας αυτής της θλίψης, η νέα εγκυμοσύνη σας μπορεί να συνοδεύεται από συναισθήματα βαθιάς λύπης ακόμη και σε στιγμές που δεν το περιμένετε.
Μερικοί γονείς παλεύουν επίσης με αισθήματα ενοχής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με «μωρό ουράνιου τόξου», ιδιαίτερα όταν αισθάνονται θετικά συναισθήματα όπως ενθουσιασμό ή χαρά. Κάποιοι ανησυχούν ότι η ευτυχία τους σημαίνει ότι δεν τιμούν το χαμένο παιδί τους.
Άλλοι βιώνουν έντονα συναισθήματα ανησυχίας ή άγχους επειδή φοβούνται συνεχώς μια νέα αποβολή ή θνησιγένεια. Μερικές φορές δυσκολεύονται να σταματήσουν να πιστεύουν ότι κάτι δεν πάει καλά με το μωρό τους, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν ενδείξεις για πρόβλημα. Παράλληλα, ο φόβος μιας άλλης απώλειας μπορεί να κάνει τους γονείς να αισθάνονται αποκομμένοι από την τρέχουσα εγκυμοσύνη.
Πώς να βρείτε υποστήριξη
Η επιλογή ενός γυναικολόγου που γνωρίζει το ιατρικό ιστορικό σας μπορεί να είναι χρήσιμη, γιατί έτσι ο ειδικός μπορεί να είναι σε θέση να κατανοήσει καλύτερα τους φόβους και τις ανησυχίες σας. Η συζήτηση με έναν διαπιστευμένο ψυχοθεραπευτή μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε το άγχος και τον φόβο σε όλη τη διαδικασία. Μερικοί γονείς βρίσκουν επίσης χρήσιμες ομάδες υποστήριξης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να περιτριγυρίζεστε από υποστηρικτικά άτομα, ενώ παράλληλα να αποφεύγετε όσους δεν σας καταλαβαίνουν. Αυτός είναι και ο λόγος που ορισμένοι γονείς μπορεί να επιλέξουν να μην αποκαλύψουν την εγκυμοσύνη τους σε φίλους και συναδέλφους ώστε να αποφύγουν δύσκολες συζητήσεις ή καλοπροαίρετα αλλά ενοχλητικά σχόλια. Άλλοι μπορεί να θέλουν να ενημερώσουν την οικογένεια και τους φίλους τους από την αρχή της εγκυμοσύνης τους, ώστε να μπορούν να λάβουν επιπλέον συναισθηματική υποστήριξη σε όλο το ταξίδι. Ο καθένας είναι διαφορετικός, επομένως το τι θα πείτε στους άλλους για την εγκυμοσύνη σας εξαρτάται αποκλειστικά από εσάς.
Συναισθήματα μετά τον τοκετό
Τα ανάμεικτα συναισθήματα που προκύπτουν από την απόκτηση ενός «μωρού ουράνιου τόξου» δεν φεύγουν απαραίτητα με τη γέννηση του παιδιού σας. Σύμφωνα με σχετική έρευνα, σχεδόν το 20% όσων βιώνουν πρόωρη απώλεια εγκυμοσύνης αναπτύσσει κατάθλιψη ή άγχος, που μπορεί να διαρκέσει έως και τρία χρόνια. Αλλοι βιώνουν μετατραυματικό στρες ύστερα από μια απώλεια εγκυμοσύνης. Είναι σημαντικό να είστε προετοιμασμένοι για το γεγονός ότι η θλίψη σας μπορεί να έχει μεγάλη διάρκεια.
Κι ενώ στην αρχή μπορεί να είστε πολύ απασχολημένοι με το νεογέννητό σας για να συνειδητοποιήσετε ότι ακόμα θρηνείτε, είναι πιθανό η θλίψη να εμφανιστεί όταν δεν το περιμένετε – όπως ακριβώς μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μπορεί επίσης να υποφέρετε από συνεχές άγχος ή να ανησυχείτε ότι κάτι μπορεί να συμβεί στο νεογέννητό σας, ειδικά όταν δεν είστε κοντά του. Εάν αυτά τα συναισθήματα γίνονται σταθερά ή παρεμβαίνουν στην καθημερινότητά σας, σκεφτείτε να απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για βοήθεια.
Πώς θα υποστηρίξετε τη σύντροφό σας κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης με «μωρό ουράνιου τόξου»
Εάν η σύντροφός σας βιώνει μια εγκυμοσύνη με «μωρό ουράνιου τόξου», είναι σημαντικό να διατηρήσετε μια ανοιχτή «γραμμή επικοινωνίας». Μοιραστείτε τα συναισθήματά σας και ακούστε τις ανάγκες της συντρόφου σας. Είναι υγιές να συζητείτε πώς σας επηρέασε η απώλεια ακόμη και τώρα που περιμένετε ένα «μωρό ουράνιου τόξου». Στην πραγματικότητα, μπορείτε να βοηθήσετε τη σύντροφό σας να αισθάνεται λιγότερο μόνη στα δυνητικά περίπλοκα συναισθήματά της αν μοιράζεστε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας. Ρωτήστε πώς θα ήθελε να την υποστηρίξετε. Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος αναφορικά με το πώς να διαχειριστείτε μια εγκυμοσύνη και ένα «μωρό ουράνιου τόξου», αλλά με το να έχετε ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ σας μπορεί να είναι μια πιο θετική εμπειρία και για τους δύο σας.
Να θυμάστε ότι…
Η απώλεια εγκυμοσύνης ή βρέφους είναι μια τραυματική εμπειρία. Έτσι, εάν έχετε βιώσει μια τέτοια απώλεια και περιμένετε ένα «μωρό ουράνιου τόξου», τα συναισθήματα που νιώθετε δεν πρόκειται να φύγουν από τη μια μέρα στην άλλη – ακόμη και όταν περιμένετε ένα νέο μωρό. Θυμηθείτε να δώσετε στον εαυτό σας χώρο για να θρηνήσετε ακόμη και όταν γιορτάζετε τη νέα ζωή. Μπορεί επίσης να σας φανεί πολύ χρήσιμο να περιτριγυρίζεστε από ανθρώπους με κατανόηση – είτε είναι ο σύντροφός σας είτε ένας φίλος είτε ένα μέλος της οικογένειας, ένας ψυχοθεραπευτής, μια ομάδα υποστήριξης γονέων που έχουν επίσης βιώσει απώλεια ή ακόμη και ένας γιατρός.
Εάν υποστηρίζετε τη σύντροφό σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με «μωρό ουράνιου τόξου», να θυμάστε ότι το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να είστε εκεί για να την ακούτε ουσιαστικά. Προσπαθήστε να μην κρίνετε και να μην απορρίπτετε τα συναισθήματά της. Καθώς εξελίσσεται η εγκυμοσύνη της, σκεφτείτε να βρείτε μαζί τρόπους να γιορτάσετε το «μωρό ουράνιου τόξου» που περιμένετε.
