Σημαντικός παράγοντας κινδύνου αποδεικνύεται η συνύπαρξη καρκίνου και Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2), σύμφωνα με βρετανική μελέτη που δημοσιεύεται στο Diabetologia, την επιθεώρηση της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Έρευνας για τον Διαβήτη. Η έρευνα με επικεφαλής την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ, Suping Ling, συνέδεσε το μεταβολικό νόσημα με μεγαλύτερη θνητότητα από κάθε τύπου καρκίνο αλλά και καρκίνους σχετιζόμενους με διαβήτη (ήπατος, παγκρέατος, ενδομητρίου) συγκριτικά με καρκινοπαθείς χωρίς ΣΔ2.
Μεγάλος όγκος επιδημιολογικών ερευνών έχουν δείξει:
- μεγαλύτερη επίπτωση και θνησιμότητα για ορισμένους τύπους καρκίνου σε άτομα με ΣΔ2 εξαιτίας της μακροχρόνιας παρουσίας αυξημένων επιπέδων σακχάρου στο αίμα και ινσουλίνης, αντίστασης στην ινσουλίνη και χρόνιας φλεγμονής που αποτελούν πιθανούς εμπλεκόμενους βιολογικούς μηχανισμούς
- (με αδιάσειστα στοιχεία) την αιτιώδη σχέση μεταξύ ΣΔ2 και καρκίνου του παγκρέατος, του ήπατος και του ενδομητρίου.
18% έως 200% μεγαλύτερη θνητότητα
Συγκεντρώνοντας στοιχεία -θνησιμότητα από κάθε αιτία και καρκίνο (συνολικά και συγκεκριμένους τύπους), την ηλικία, το φύλο, την εθνικότητα, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, την παχυσαρκία, το κάπνισμα- από τη βρετανική βάση δεδομένων Clinical Practice Research Datalink για την περίοδο 1998-2018 -συμπεριλαμβανομένων στοιχείων για 137.804 άτομα 35 ετών και άνω με διαγνωσμένο ΣΔ2 που παρακολουθήθηκαν για 8,4 χρόνια κατά μέσο όρο-, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι:
- η θνησιμότητα από καρκίνο συνολικά (πλην του μελανώματος) μειώθηκε κατά την 20ετία για τους 55χρονους (κατά 1,4% ετησίως) και τους 65χρονους (κατά 0,2% ετησίως) αλλά αυξήθηκε για τους 75χρονους (κατά 1,2% ετησίως) και τους 85χρονους (κατά 1,6% ετησίως)
- στους ασθενείς με ΣΔ2, η θνητότητα ήταν μεγαλύτερη κατά 18% για κάθε τύπο καρκίνου, 9% για καρκίνο του στήθους και κατά 2,4 φορές για καρκίνο του παχέος εντέρου και
- διπλάσια για καρκίνους σχετιζόμενους με διαβήτη (ήπατος, παγκρέατος, ενδομητρίου) συγκριτικά με καρκινοπαθείς χωρίς ΣΔ2.
Η μελέτη αποκάλυψε επιπλέον:
- μεγαλύτερες ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές (αύξηση/μείωση κατ’ έτος) στη θνητότητα από καρκίνο στις γυναίκες (1,5%) συγκριτικά με τους άνδρες (1%), αν και οι γυναίκες είχαν χαμηλότερη θνητότητα καθ’ όλο το διάστημα που συμπεριέλαβε η μελέτη
- οι βιολογικοί παράγοντες, η φροντίδα για την υγεία (διάγνωση, ιατρικές επισκέψεις κ.ο.κ.) και ο τρόπος ζωής (π.χ. κάπνισμα, παχυσαρκία) ήταν διαφορετικοί μεταξύ των δύο φύλων, χωρίς να αναδεικνύεται η συμμετοχή τους στους θανάτους από καρκίνο
- οι ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές ήταν υψηλότερες στους οικονομικά ισχυρότερους (1,5%) έναντι των ασθενέστερων (1%)
- η θνητότητα από καρκίνο ήταν μεγαλύτερη στα άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (5.8%) έναντι 1% στις άλλες ομάδες σωματικού βάρους
- η θνητότητα ήταν 3.4% μεγαλύτερη στους καπνιστές (1.4% στους μη καπνιστές)
- σταθερά ανοδικές τάσεις στα ποσοστά θνητότητας για τον καρκίνο του παγκρέατος, του ήπατος και του πνεύμονα σε όλες τις ηλικίες, τον καρκίνο του παχέος εντέρου στις περισσότερες ηλικίες, τον καρκίνο του μαστού στις νεότερες ηλικίες και τον καρκίνο του προστάτη και του ενδομητρίου στις μεγαλύτερες ηλικίες.
- σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, τα άτομα με ΣΔ2 είχαν πάνω από 1,5 φορές αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του παχέος εντέρου, του παγκρέατος, του ήπατος και του ενδομητρίου κατά τη διάρκεια της 20ετίας
- 4,1% ετήσια αύξηση των ποσοστών θανάτων από καρκίνο του μαστού στις νεότερες γυναίκες με ΣΔ2.
Ανάγκη για καλύτερο προσυμπτωματικό έλεγχο
Οι ερευνητές αναφέρθηκαν στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου που αποτελεί προτεραιότητα για ασθενείς με διαβήτη, χάρη στην οποία και σε συνδυασμό με σύγχρονες θεραπείες παρατηρείται μείωση των θανάτων από καρδιαγγειακά αίτια στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες. Ωστόσο, ο διαγνωστικός έλεγχος και η καλύτερη διαχείριση του διαβήτη και των επιπλοκών του μαζί με την έγκαιρη ανίχνευση και τις βελτιωμένες θεραπείες για τον καρκίνο έχουν αποδειχθεί επωφελέστερα για τα νεότερα άτομα με ΣΔ2 όπως και τον γενικό πληθυσμό. Όπως δήλωσαν χαρακτηριστικά οι ερευνητές:
«Η πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα για τα άτομα με διαβήτη. Τα ευρήματά μας διαψεύδουν την ορθότητα αυτής της πολιτικής, δείχνοντας ότι ο καρκίνος μπορεί να έχει ξεπεράσει την καρδιαγγειακή νόσο ως κύρια αιτία θανάτου σε άτομα με ΣΔ2. Για τα άτομα με ΣΔ2, η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου μέσω αλλαγών στα υφιστάμενα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου ή πιο εμπεριστατωμένων ερευνών για ύποπτα/μη ειδικά συμπτώματα καρκίνου, μπορεί να μειώσει τους αποτρέψιμους θανάτους από τη νόσο».
