Αν και ο αξιωματικός που προκάλεσε το θανάσιμο τραυματισμό του εφήβου αλγερινής και μαροκινής καταγωγής συνελήφθη για εκούσια ανθρωποκτονία (η δολοφονία ενός ανθρώπου χωρίς πρόθεση να το πράξει) και έχει τεθεί υπό κράτηση, δεν κατάφερε να κατευνάσει την εκτεταμένη οργή εναντίον της αστυνομίας, η οποία σιγοβράζει εδώ και χρόνια στα φτωχότερα αστικά κέντρα της Γαλλίας.
«Ο αστυνομικός που πυροβόλησε βρίσκεται υπό επίσημη έρευνα με την κατηγορία της εκούσιας ανθρωποκτονίας και τέθηκε υπό κράτηση», ανακοίνωσε το γραφείο της εισαγγελίας της Ναντέρ το βράδυ της Πέμπτης. Ο δικηγόρος του αστυνομικού που πυροβόλησε, είπε ότι ο πελάτης του περνούσε «εξαιρετικά δύσκολα» μετά την κράτηση. «Έχει αφιερώσει όλη του τη ζωή στην επιβολή του νόμου και στην προστασία των ανθρώπων. Έπρεπε να πυροβολήσει ως μέρος της δουλειάς του, κάτι που είναι μια εξαιρετικά δύσκολη απόφαση», συμπλήρωσε.
Η κράτηση του αστυνομικού και οι δηλώσεις του δικηγόρου του δεν απέτρεψαν τους εξαγριωμένους διαδηλωτές να συνεχίσουν για 3η νύχτα να καίνε αυτοκίνητα, να βανδαλίζουν κτίρια και να ρίχνουν πυροτεχνήματα έξω από αστυνομικά τμήματα, παρά το γεγονός ότι στους δρόμους είχαν αναπτυχθεί συνολικά 40.000 αστυνομικοί και χωροφύλακες, 5.000 από τους οποίους στο Παρίσι και τα προάστιά του.
Στο Κλαμάρ στα περίχωρα του Παρισιού οπού την Τετάρτη πυρπολήθηκε ένα τραμ, επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 21:00 έως τις 06:00 (τοπική ώρα) για τις επόμενες τέσσερις νύχτες.
Νωρίτερα το απόγευμα της Πέμπτης ξέσπασαν νέες συγκρούσεις μεταξύ νεαρών διαδηλωτών και αστυνομικών στο περιθώριο πορείας που έγινε στη μνήμη του 17χρονου.
Η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων εναντίον των περίπου 6.000 διαδηλωτών που είχαν συγκεντρωθεί για την πορεία.
«Δεν είμαι θυμωμένη με την αστυνομία», είπε η μητέρα του 17χρονου που συμμετείχε στην πορεία.
«Είμαι θυμωμένη με έναν άνθρωπο – αυτόν που αφαίρεσε τη ζωή του γιου μου», ανέφερε και ζήτησε αυστηρή ποινή για τον αστυνομικό που σκότωσε το παιδί της, αλλά και συνέχιση των κινητοποιήσεων.
Οι αντιδράσεις
Ο θάνατος του Ναέλ προκάλεσε τεράστια συναισθηματική φόρτιση στη Γαλλία, αντιδράσεις από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Μακρόν ως τον αρχηγό της εθνικής ποδοσφαίρου της Γαλλίας Κιλιάν Εμπαπέ και τον ηθοποιό Ομάρ Σι.
Αρχικά, πηγές προσκείμενες στη γαλλική αστυνομία ανέφεραν πως αυτοκίνητο έπεσε πάνω σε δυο μοτοσικλετιστές της και ο ένας πυροβόλησε.
Όμως βίντεο που κυκλοφόρησε κατόπιν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης –το Γαλλικό Πρακτορείο και άλλα μέσα ενημέρωσης επαλήθευσαν πως είναι αυθεντικό– εικονίζει τον έναν από τους δύο αστυνομικούς να σημαδεύει τον οδηγό με πιστόλι, κατόπιν να τον πυροβολεί σχεδόν εξ επαφής όταν προσπαθεί να επιταχύνει, να φύγει. Στο βίντεο ακούγεται η φράση «θα φας σφαίρα στο κεφάλι», χωρίς να είναι ξεκάθαρο ποιος τη λέει. Το όχημα σταματά την πορεία του μερικές δεκάδες μέτρα μακρύτερα, σ’ έναν στύλο. Το θύμα, ο Ναέλ, 17 ετών, υπέκυψε στο τραύμα που υπέστη στον θώρακα.
Αυτές οι «σοκαριστικές εικόνες» δείχνουν αστυνομική «επέμβαση που προφανώς δεν συμμορφώνεται προς τους κανόνες εμπλοκής των δυνάμεων επιβολής της τάξης», έκρινε η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν, ενώ ο πρόεδρος Μακρόν καταδίκασε την «ανεξήγητη» και «ασυγχώρητη» πράξη του αστυνομικού.
Τα αστυνομικά συνδικάτα αντέδρασαν με οργή σε διασημότητες και πολιτικούς που επέκριναν τους αστυνομικούς που εμπλέκονται στο θάνατο του 17χρονου, λέγοντας ότι αγνοούσαν το τεκμήριο της αθωότητας και υποκύπτουν στις πιέσεις των διαδηλωτών σε μια προσπάθεια να κατευνάσουν τις εντάσεις.
«Η πολιτική εκμετάλλευση αυτής της τραγωδίας και οι αντιδράσεις ορισμένων καλλιτεχνών, ακόμη και αθλητών είναι εντελώς άσεμνες και ενθαρρύνουν το μίσος κατά των αστυνομικών», ανέφερε σε δήλωση την Τετάρτη το σωματείο Unité SGP- Police .
Ο θανατηφόρος πυροβολισμός έχει αναζωπυρώσει μια συζήτηση στη Γαλλία σχετικά με τη χρήση θανατηφόρας βίας από την αστυνομία, με ορισμένους αριστερούς πολιτικούς να ζητούν την κατάργηση ή την αναθεώρηση του νόμου του 2017 που διευκολύνει τους αστυνομικούς να πυροβολούν κατά οδηγών που αρνούνται να σταματήσουν σε έλεγχο.
Ο νόμος του 2017
Η ιστορία των συγκρούσεων ανάμεσα σε αστυνομικούς και πολίτες είναι μακρά.
Το 2016, σε μια συνοικία του Παρισιού, αστυνομικός υπέστη σοβαρά εγκαύματα και βρέθηκε σε κώμα, αφότου ομάδα νεαρών πέταξε βόμβες βενζίνης στο περιπολικό του.
Τα συνδικάτα των αστυνομικών διαμαρτυρήθηκαν έντονα και απαίτησαν ισχυρή απάντηση από την κυβέρνηση. Μετά το περιστατικό, τροποποιήθηκε ο νόμος για τη χρήση όπλων από την αστυνομία.
Οι αστυνομικοί επιτράπηκε να πυροβολούν στην περίπτωση που οδηγός αγνοούσε την εντολή να σταματήσει και ήταν πιθανό να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή άλλων ανθρώπων.
Από την ψήφιση του νόμου το 2017, ο αριθμός των θανατηφόρων πυροβολισμών της αστυνομίας έχει αυξηθεί, μια τάση που έχουν αναγνωρίσει οι γαλλικές αρχές, αλλά την οποία αποδίδουν κυρίως σε έναν αυξανόμενο αριθμό οδηγών που αρνούνται να σταματήσουν. Tο 2022, καταγράφτηκαν δεκατρείς θάνατοι κατά τη διάρκεια ελέγχων της αστυνομίας σε δρόμους έπειτα από «άρνηση συμμόρφωσης», αριθμός άνευ προηγουμένου στη χώρα.
Αλλά ο νόμος ορίζει επίσης ότι η αστυνομία μπορεί να χρησιμοποιεί τα όπλα της μόνο σε περιπτώσεις «απόλυτης ανάγκης και με αυστηρά αναλογικό τρόπο».
Η συγκεκριμένη όμως τροπολογία που «επέτρεψε» τον αστυνομικό να πυροβολήσει τον 17χρονο, που δεν συμμορφώθηκε με τον νόμο, δημιουργεί ένα θολό τοπίο σχετικά με το πότε πρέπει να δρα ο αστυνομικός. Λίγους μήνες μετά το συνταξιοδοτικό, το συγκεκριμένο θέμα δημιουργεί νέο ισχυρό πονοκέφαλο στην κυβέρνηση Μακρόν.
