Δύο στους τρεις Έλληνες θεωρούν δύσκολο το χτίσιμο περιουσίας από το μηδέν στην Ελλάδα, με τους νεότερους να διατηρούν πιο αισιόδοξη στάση σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας της Focus Bari με στόχο να αποτυπώσει τις αντιλήψεις των Ελλήνων γύρω από την ανάπτυξη πλούτου και τις οικονομικές τους πεποιθήσεις, σε συνεργασία με το Game of Money στο πλαίσιο του GoM Festival 2024. Τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο «Οικονομική Ψυχολογία των Ελλήνων: Στάσεις και συμπεριφορές» (https://www.gameofmoney.gr/survey/) αναδεικνύουν τις προκλήσεις, τις προσδοκίες και τις αντιφάσεις σχετικά με την ευτυχία και την απόκτηση πλούτου και τις διαφορές μεταξύ των δημογραφικών ομάδων, αποκαλύπτοντας πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, σε ποσοστό 79%, δηλώνει ότι οι οικονομικές δυσκολίες επηρεάζουν την ψυχολογία τους.

Οι νέοι Έλληνες δείχνουν την τάση να αναζητούν εναλλακτικές πηγές χρημάτων. Το 23% κερδίζει από ενοίκια ή πλατφόρμες τύπου Airbnb, το 13% από τόκους καταθέσεων, το 6% από κέρδη μετοχών και άλλο 6% από Internet marketing. Μικρότερο ποσοστό (5%) επενδύει σε κρυπτονομίσματα.

Όσον αφορά την αποταμίευση, μόνο το 15% δηλώνει ότι οι αποταμιεύσεις του φτάνουν για πάνω από ένα χρόνο, με τους νέους να είναι πιο συνεπείς στο αποταμιευτικό τους πλάνο. Παρά τη δυσκολία των περιστάσεων, η διάθεση για αποταμίευση παραμένει θετική, καθώς μόνο το 9% αναφέρει ότι δεν αποταμιεύει ή δεν σκοπεύει να το κάνει.

Τι δείχνει η έρευνα

Πιο συγκεκριμένα:

-Δύο στους τρεις Έλληνες θεωρούν δύσκολο το χτίσιμο περιουσίας από το μηδέν στην Ελλάδα, με τους νεότερους να διατηρούν πιο αισιόδοξη στάση.

-Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων σε ποσοστό 79% αναφέρει ότι οι οικονομικές δυσκολίες επηρεάζουν την ψυχολογία τους. Το 41% των ερωτηθέντων αναφέρει ότι τα χρήματα δεν θεωρούνται ως πανάκεια για την ευτυχία τους, ενώ ένα 35% ούτε συμφωνεί ούτε διαφωνεί με την άποψη αυτή.

-Αν και οι περισσότεροι δηλώνουν ότι τα πολλά χρήματα είναι προνόμιο των λίγων, οι νέοι εμφανίζουν μια πιο θετική προσέγγιση.

-Η σύνδεση του πλούτου με ανήθικες πρακτικές ενισχύεται με την ηλικία, παρόλα αυτά η αντίληψη του «πλούσιου και καλού ανθρώπου» παραμένει «ζωντανή» στην Ελλάδα. Είναι σπάνιο να κάνει κανείς πολλά χρήματα με τελείως έντιμους/νόμιμους τρόπους εκτιμά το 67% των ερωτηθέντων.

Στην εκτενή έρευνα υπάρχουν πολλά ακόμη στοιχεία για την απασχόληση των Ελλήνων, την οικονομική τους κατάσταση, την δυνατότητά τους για αποταμίευση και επενδύσεις κλπ. Όπως αναφέρεται, δημιουργείται μια νέα πραγματικότητα για πάνω από τους μισούς Έλληνες, καθώς προφανώς «ο μισθός δεν φτάνει». Ειδικότερα, το 55% αναφέρει ότι έχει και άλλες πηγές εισοδήματος εκτός από τον μισθό του και το 45% ότι δεν έχει. Σύμφωνα με την έρευνα το 23% των ερωτηθέντων έχει εισόδημα από ενοίκια ή πλατφόρμες τύπου Airbnb, το 13% δηλώνει ότι κερδίζει από τόκους ή αποδόσεις καταθέσεων, το 6% αποκομίζει κέρδη από μερίσματα μετοχών, και επίσης το 6% ασχολείται με το Internet marketing, εκμεταλλευόμενο τις ψηφιακές ευκαιρίες για εισόδημα. Οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα και bitcoins καταλαμβάνουν ένα 5% των συμμετεχόντων. Άλλες πηγές εισοδήματος περιλαμβάνουν τη συμμετοχή σε επιχειρήσεις (5%), δικαιώματα από πνευματική ιδιοκτησία (3%), και δεύτερη δουλειά (3%). Ένα μικρότερο ποσοστό λαμβάνει επίδομα ή σύνταξη (2%), ενώ το 1% έχει έσοδα από χόμπι ή βοήθεια από την οικογένεια.

Πάνω από ένας στους τρεις Έλληνες σήμερα δηλώνει πως τα έσοδά του δεν καλύπτουν τις ανάγκες του, ένας στους δύο μόλις «τα φέρνει βόλτα ίσα-ίσα», και μόνο ένας στους επτά δηλώνει επάρκεια εσόδων. Οι αποταμιεύσεις «δεν πάνε μακριά», καθώς μόνο 15% του κοινού δηλώνει ότι τα χρήματα που έχουν στην άκρη φτάνουν για πάνω από ένα χρόνο. Πάντως η διάθεση των Ελλήνων για αποταμίευση είναι θετική. Μόνο το 9% δηλώνει ότι δεν έχει αποταμιεύσει ποτέ και ούτε σκοπεύει. Οι νέοι αποταμιεύουν συστηματικά, ενώ οι μεγαλύτεροι θέλουν, αλλά δυσκολεύονται.

Η πλειοψηφία αξιολογεί την οικονομική της παιδεία ως μέτρια, με λίγους να δηλώνουν πλήρως ικανοποιημένοι. Παράλληλα, η διάχυτη ανησυχία για την οικονομική ασφάλεια είναι εμφανής, αν και οι άντρες και οι νεότερες ηλικίες εμφανίζονται πιο σίγουροι. Σχετικά με το ύψος των επενδυτικών κεφαλαίων που διαθέτουν οι Έλληνες αυτή την περίοδο, σύμφωνα με τα δεδομένα, η συντριπτική πλειοψηφία, δηλαδή το 68%, δηλώνει ότι διαθέτει έως 1.500 ευρώ για επένδυση. Το 8% των συμμετεχόντων διαθέτει ποσά μεταξύ 1.501-3.000 ευρώ, ενώ το 6% έχει διαθέσιμα κεφάλαια ύψους 3.001-5.000 ευρώ. Ελαφρώς υψηλότερα ποσά, μεταξύ 5.001-10.000 ευρώ, διαθέτει το 7% των ερωτηθέντων. Το ίδιο ποσοστό (6%) επενδύει ποσά στην κατηγορία 10.001-30.000 ευρώ. Μικρότερα ποσοστά δηλώνουν ότι έχουν σημαντικά μεγαλύτερα ποσά διαθέσιμα, με το 3% να κατέχει κεφάλαια μεταξύ 30.001-50.000 ευρώ, ενώ μόλις το 1% διαθέτει από 50.000 έως 100.000 ευρώ, ή και πάνω από 100.000 ευρώ.

Όπως επισημαίνει σε δηλώσεις του ο Αλέξιος Βανδώρος, ιδρυτής του Game of Money και εμπνευστής του GoM Festival, η σχέση μας με το χρήμα έχει τις ρίζες της βαθιά μέσα στην ανθρώπινη ψυχολογία και κοινωνία. «Είναι εργαλείο αλλά και αντικείμενο, σύμβολο δύναμης, ασφάλειας και άλλοτε αιτία άγχους. Στην πραγματικότητα, το χρήμα δεν είναι τίποτα άλλο από έναν καθρέφτη που αντανακλά τις πεποιθήσεις, τις αξίες και τις αποφάσεις μας. Η προσπάθεια να κατανοήσει κανείς αυτή τη σχέση, να τη διαχειριστεί και να τη βελτιώσει, βρίσκεται στον πυρήνα του Game of Money Festival. Ένα φεστιβάλ που δεν απευθύνεται μόνο σε επαγγελματίες του οικονομικού χώρου αλλά σε κάθε άνθρωπο που αναζητά ουσιαστική κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το χρήμα επηρεάζει τις επιλογές και τη ζωή του» Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, μέσω της πλατφόρμας «Μάθε το παιχνίδι του Χρήματος» (https://gameofmoney.gr/ και του ομώνυμου Podcast (https://gameofmoney.gr/podcast/) με περισσότερα από 1.100.000 ενεργές λειτουργίες και πάνω από 12.000 συνδρομητές στο Spotify που έχει δημιουργήσει ο Αλέξιος Βανδώρος, στόχος είναι η συμβολή στην γενικότερη προσπάθεια προς τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό.