Γράφει ο Βασίλης Μπεκίρης, τ. Υφυπουργός
Έχει λεχθεί από πολλούς ότι τα πρώτα σύννεφα της οικονομικής κρίσης άρχισαν να φαίνονται στον ορίζοντα από τα μέσα του 2008. Βέβαια, ο τότε Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής άρχισε να προβληματίζεται γι’ αυτό στις Ευρωεκλογές που έγιναν στις 7 Ιουνίου του 2009, δεν έδωσε καμία υπόσχεση, ενώ αντίθετα, ο Αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Γεώργιος Παπανδρέου, καίτοι εγνώριζε την επερχόμενη οικονομική κρίση έδωσε τεράστιες υποσχέσεις στον Ελληνικό λαό. Έτσι, τις Ευρωεκλογές τις κέρδισε το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 36,64% έναντι 32,29% που πήρε η Ν.Δ.
Μετά τις Ευρωεκλογές ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είχε αρχίσει να προβληματίζεται περισσότερο για τη μεγάλη οικονομική κρίση, η οποία είχε αρχίσει να φαίνεται στον ορίζοντα. Από την άλλη πλευρά το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν προβληματίζετο για την επερχόμενη οικονομική κρίση, αλλά διεκήρυττε ότι «λεπτά υπάρχουν». Προ αυτής της κατάστασης ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής και επικαλούμενος την άρνηση του ΠΑΣΟΚ να συνεργασθεί με τη Ν.Δ. για την εκλογή του Καρόλου Παπούλια ως νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, προκήρυξε εκλογές για την 4η Οκτωβρίου του 2009. Η ανακοίνωση αυτή των εκλογών έγινε στις 2 Σεπτεμβρίου του 2009 από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό με τηλεοπτικό Διάγγελμα προς τον Ελληνικό λαό. Είναι ανάγκη στο σημείο αυτό να επισημάνουμε, ότι οι εκλογές αυτές έγιναν σε κλίμα σκληρής αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων, του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας. Από την πλευρά του ο Γεώργιος Παπανδρέου υπεστήριζε ότι δεν υπήρχε οικονομική κρίση, ότι λεπτά υπάρχουν και ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ήταν ανίκανη να κυβερνήσει. Επί πλέον, ο Γεώργιος Παπανδρέου έδινε μεγάλες υποσχέσεις και υπέσχετο αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, ενώ ο Καραμανλής πάντα συντηρητικός έλεγε ότι πρέπει να παγιοποιηθούν οι μισθοί και οι συντάξεις. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, για μία ακόμα φορά ο Ελληνικός λαός ψήφισε εκείνον που έδινε μεγάλες υποσχέσεις. Έτσι, το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 43,92% εκλέγοντας 160 Βουλευτές, ενώ η Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 33,47% εξέλεξε μόνο 91 Βουλευτές.
Η δανειακή συμφωνία με το ΔΝΤ
Μετά τη θριαμβευτική νίκη στις εκλογές, ο Γεώργιος Παπανδρέου την επόμενη ημέρα, 5 Οκτωβρίου 2009, σχημάτισε την πρώτη Κυβέρνησή του. Από τις πρώτες ημέρες ο νέος Πρωθυπουργός άρχισε να προβληματίζεται, διότι αυτά που έλεγε προεκλογικά δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Μάλιστα, την 6η Νοεμβρίου 2009 ο Πρωθυπουργός ήταν πρώτος που χρησιμοποίησε τη λέξη «χρεοκοπία» της Ελληνικής Οικονομίας, προκαλώντας μεγάλη σύγχυση και ταραχή στην Ελληνική Οικονομία. Στη συνέχεια η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ συνάντησε μεγάλα οικονομικά προβλήματα και αναγκάστηκε να λάβει πολιτικές αποφάσεις που έφεραν μεγάλη δυσαρέσκεια σε ολόκληρη την Ελληνική κοινωνία. Πέραν των ανωτέρω, κατά τη διάρκεια της θητείας της η Κυβέρνηση Παπανδρέου, δια του Υπουργού των Οικονομικών, υπέγραψε τη δανειακή σύμβαση της Ελλάδας τον Μάιο του 2010 με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και συμφωνία χορήγησης δανείου 80 δις. ευρώ. Τη συμφωνία χορήγησης του ανωτέρω δανείου, εκτός από το ΔΝΤ υπέγραψαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι χώρες-μέλη της Ζώνης του Ευρώ, παραιτούμενοι «αμετάκλητα και άνευ όρων» από κάθε ασυλία που της παρείχε η εθνική τους κυριαρχία έναντι των δανειστών της. Πρέπει εδώ να επισημάνουμε, ότι ο τότε Υπουργός των Οικονομικών είχε λάβει λίγες μέρες πριν εξουσιοδότηση να υπογράψει εκ μέρους της Ελλάδας, χωρίς την κύρωση των συμβάσεων από την Ελληνική Βουλή. Επίσης, πρέπει να επισημάνουμε, ότι λίγους μήνες πριν απομακρυνθεί από τη θέση του Προέδρου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ο Στρος Καν, είχε αποκαλύψει πως οι όροι για τη συμφωνία της ένταξης της Ελλάδας στο ΔΝΤ γίνονταν επί μήνες από τον Έλληνα Πρωθυπουργό κρυφά, ενώ η επίσημη θέση της Κυβέρνησης Παπανδρέου ήταν πως γινόταν προσπάθεια να αποφευχθεί πάση θυσία η χρηματοδότηση από το ΔΝΤ. Όμως παρά τη γενικευμένη λαϊκή δυσαρέσκεια, τα σκληρά μέτρα λιτότητας και την ασυνέπεια προεκλογικών εξαγγελιών και κυβερνητικών επιλογών, ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου επέμενε ότι η δανειακή σύμβαση είχε σώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία. Βέβαια, για το θέμα αυτό είχε ασκηθεί μεγάλη κριτική για τους κυβερνητικούς χειρισμούς και την «εκχώρηση» εθνικής κυριαρχίας και την απουσία δυναμικής διαπραγμάτευσης από πλευράς Ελληνικής Κυβέρνησης.
Το 2011 ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου προχώρησε σε ανασχηματισμό της Κυβέρνησης και προανήγγειλε τη διεξαγωγή Δημοψηφίσματος για αλλαγές στο Σύνταγμα. Μάλιστα, στις 22 Ιουνίου του 2011 η νέα Κυβέρνηση πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή με 155 ψήφους υπέρ και 143 κατά, επί ευκαιρία της ψηφίσεως του Νομοσχεδίου για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Βέβαια, η υπερψήφιση στη Βουλή με 155 ψήφους για το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής ήταν η αιτία στις 29 Ιουνίου του 2011 να δημιουργηθεί ένα δύσκολο σημείο στην πολιτική καριέρα του Γεωργίου Παπανδρέου, καθώς εκείνη την ημέρα χιλιάδες κόσμου στην Αθήνα, αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα, είχαν βγει στους δρόμους και διαδήλωναν εναντίον της Κυβέρνησης Παπανδρέου για την ψήφιση του ανωτέρω Νομοσχεδίου.
Το δημοψήφισμα που δεν έγινε
Μετά τα ανωτέρω γεγονότα και με αφορμή τη νέα δανειακή σύμβαση για την κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης του χρέους της χώρας, ο Γεώργιος Παπανδρέου ανακοίνωσε την 31η Οκτωβρίου 2011 την πρόθεσή του για διενέργεια Δημοψηφίσματος. Βέβαια, όλα αυτά απέβλεπαν στη μετάθεση ευθύνης από την Κυβέρνηση στον Ελληνικό λαό. Και γι’ αυτό υπήρξε άμεση αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, λόγω του φόβου για ενδεχόμενο φαινόμενο συμπαράσυρσης (ντόμινο) και άλλων προβληματικών οικονομιών εκτός του ελεγχόμενου συστήματος διαχώρισης του χρέους τους. Και τούτο διότι υπήρχε πιθανότητα να υποστεί ισόχωρο πλήγμα η σταθερότητα του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος που αντιμετώπιζε συνολικά κρίση. Μετά βέβαια από μεγάλες διεθνείς πιέσεις ο Γεώργιος Παπανδρέου αναγκάσθηκε να ανακαλέσει την πρόταση για Δημοψήφισμα και ζήτησε την ψήφο εμπιστοσύνης από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Έτσι, η Βουλή την 4η Νοεμβρίου 2011 έδωσε την έγκρισή της με 153 ψήφους.
Η κυβέρνηση Παπαδήμου
Βέβαια, όλα τα ανωτέρω είχαν οδηγήσει την Κυβέρνηση και τον ίδιο τον Πρωθυπουργό σε απόγνωση. Έτσι, μετά από Σύσκεψη στις 6 Νοεμβρίου 2011, υπό την Προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια και τη συμμετοχή του Πρωθυπουργού και του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, Αντώνη Σαμαρά, αποφασίσθηκε να σχηματισθεί μεταβατική Κυβέρνηση Συνεργασίας, χωρίς να διενεργηθούν εκλογές. Στη συνέχεια και συγκεκριμένα την 11η Νοεμβρίου 2011, ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου παραιτήθη και νέος Πρωθυπουργός ορκίσθηκε ο Λουκάς Παπαδήμος, πρώην Διοικητής της Τράπεζας Ελλάδος, έχοντας την κοινοβουλευτική στήριξη του ΠΑΣΟΚ, της Νέας Δημοκρατίας και του Λα.Ο.Σ. του Γ. Καραντζαφέρη.
Μετά την παραίτησή του από την Πρωθυπουργία ακολούθησε και η παραίτηση του Γεωργίου Παπανδρέου και από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Παρέμεινε όμως ο Γεώργιος Παπανδρέου Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και το 2012 ανακηρύχθηκε επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ.
