Δεν είναι λίγες οι φορές που θα θεωρήσουμε ως ένοχο για τον αυξημένο αριθμό στη ζυγαριά την επιβράδυνση του μεταβολισμού μας και όχι το πιάτο με μακαρόνια που καταβροχθίσαμε, ούτε τα σουβλάκια που απολαύσαμε το προηγούμενο βράδυ με την παρέα μας.
Η συγκεκριμένη πεποίθηση όμως, σύμφωνα με πρόσφατα ερευνητικά στοιχεία είναι λανθασμένη, καθώς ο μεταβολισμός μας δεν αλλάζει από την ηλικία των 20 μέχρι την ηλικία των 60 ετών. Επομένως, πλέον δεν έχετε κάποιον προφανή… ένοχο για τα λίγα παραπάνω κιλά που πήρατε στις διακοπές.
Η συγκεκριμένη μελέτη μεγάλης κλίμακας βασίστηκε σε δεδομένα περισσότερων από 6.400 συμμετεχόντων όλων των ηλικιών από τη βρεφική ηλικία έως την ηλικία των 95 ετών, συνδυάζοντας στοιχεία από 40 χρόνια ερευνών.
Πώς λειτουργεί ο μεταβολισμός
Η διαδικασία του μεταβολισμού συμβαίνει όταν ο οργανισμός μας διασπά την τροφή και την μετατρέπει σε ενέργεια. Σύμφωνα λοιπόν με τα πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα, η διαδικασία αυτή ναι μεν αλλάζει, αλλά όχι με τον τρόπο που πιστεύαμε μέχρι πρότινος.
Οι ερευνητές θεωρούσαν ότι ο μεταβολισμός μας επιβραδύνεται όταν φτάνουμε στην ηλικία των 40 ή ακόμα και στα 30, καθώς και ότι οι άντρες έχουν γρηγορότερο μεταβολισμό σε σύγκριση με τις γυναίκες.
Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα; Κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής μας, «καίμε» περισσότερες θερμίδες σε σύγκριση με την ηλικία των 20 και όταν φτάνουμε στην παιδική ηλικία, ο μεταβολισμός μας σιγά σιγά επιβραδύνεται μέχρι την ηλικία των 20, ηλικία κατά την οποία ο μεταβολισμός μας σταθεροποιείται μέχρι την ηλικία των 60. Έπειτα και κατά τη διάρκεια της γήρανσης, ο μεταβολισμός μας ξεκινά να φθίνει.
Παρόλα αυτά, όσον αφορά τη διαφορά ανάμεσα στα φύλα, οι άντρες πραγματικά καίνε περισσότερες θερμίδες καθημερινά σε σύγκριση με τις γυναίκες για τον απλό λόγο ότι έχουνε, κατά μέσο όρο, μεγαλύτερη μυική μάζα και λιγότερο σωματικό λίπος.
Παρόλα αυτά, μια μυώδης γυναίκα θα έχει περίπου τον ίδιο ρυθμό μεταβολισμού με έναν άντρα του ίδιου αναστήματος. Το λίπος μάλιστα που συγκεντρώνεται στο σώμα παίζει βασικό ρόλο, καθώς όσο περισσότερη η αναλογία λίπους στο σώμα, τόσο πιο αργός ο μεταβολισμός π.χ., ένα άτομο 70 κιλών με 15% περιεκτικότητα λίπους θα έχει υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό σε σύγκριση με ένα άτομο ιδίου βάρους αλλά με 25% ποσοστό λίπους.
Συνολικά, ορισμένοι άνθρωποι είτε είναι… τυχεροί και καίνε κατά 25% περισσότερες θερμίδες από το μέσο όρο για την ηλικία τους ή… άτυχοι, διότι καίνε περίπου 25% λιγότερο αντίστοιχα.
Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τον μεταβολισμό μας;
Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης επιβεβαιώνουν παλαιότερα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία δεν υπάρχει μαγική συνταγή για να αλλάξουμε τον μεταβολισμό μας. Αυτό σημαίνει πως συμπληρώματα που υπόσχονται να δώσουν μια ώθηση στον μεταβολισμό σας δε θα λειτουργήσουν ούτως ή άλλως εάν δεν ακολουθείτε ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής.
Υπάρχουν όμως και καλά νέα, καθώς η προπόνηση αντίστασης αποδεδειγμένα αυξάνει τη μυϊκή σας μάζα. Μάλιστα, σε μια μελέτη διαπιστώθηκε ότι ακολουθώντας μια τέτοια προπόνηση για δέκα εβδομάδες, μπορεί να ενισχύσει τον βασικό μεταβολισμό ηρεμίας (δηλαδή τις θερμίδες που καίει το σώμα σε ανάπαυση) ως και 7%. Παρόλα αυτά, είναι εύκολο να χαθεί η μυϊκή μάζα εάν δε συνεχίσετε την προσπάθεια.
Για ποιο λόγο όμως αυξάνεται το βάρος με την έλευση των 40;
Συχνά κάνουμε το λάθος να προσδίδουμε την αύξηση του βάρους μας στον αργό μεταβολισμό, στην πραγματικότητα όμως θα πρέπει να αναλογιστούμε κι άλλους παράγοντες που επηρεάζουν όπως τις συνήθειες μας. Μήπως γυμνάζεστε λιγότερο συχνά και κινείστε λιγότερο ενώ δουλεύετε περισσότερο και κοιμάστε λιγότερο;
Επιπλέον, δε θα πρέπει να αγνοείτε και ορισμένα προβλήματα υγείας που πιθανόν έχουν ανακύψει και αυξάνουν το σωματικό βάρος όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, ο υποθυρεοειδισμός και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση του βάρους είναι ο ασταθής ύπνος, το άγχος, και οι φαρμακευτικές αγωγές.
Όσον αφορά τις γυναίκες, είναι το «ασθενέστερο» φύλο στην πρόσληψη βάρους, καθώς επιβαρύνονται περισσότερο λόγω των επαναλαμβανόμενων τοκετών. Επιπλέον, η περίοδος της εμμηνόπαυσης είναι μια περίοδος αλλαγής για τις γυναίκες που μπορούν να αποτυπωθούν και στο βάρος.
