Το σαγκουίνι αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά φρούτα του χειμώνα.
Είναι γνωστό ως το κόκκινο πορτοκάλι και είναι μια ποικιλία πορτοκαλιού με βαθύ κόκκινο χρώμα, σχεδόν στο χρώμα του αίματος. Το χαρακτηριστικό σκούρο χρώμα της σάρκας του οφείλεται στην παρουσία φυσικών χρωστικών, των ανθοκυανινών, που είναι κοινές σε πολλά μοβ λαχανικά και φρούτα, αλλά όχι στα εσπεριδοειδή.
Εχει ονομαστεί και το πορτοκάλι της Σικελίας, καθώς αντιπροσωπεύει το 65% της τοπικής καλλιέργειας της Σικελίας και συλλέγεται από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο. Ηρθε στην Ευρώπη από την Κίνα τον 4ο αιώνα μ.Χ. και αρχικά χρησιμοποιήθηκε στη μαγειρική για να δίνει οξύτητα, άρωμα και χρώμα στα φαγητά.
Τα τρία πιο συνηθισμένα είδη είναι το Tarocco (καλλιεργείται κυρίως στην Ιταλία), το Sanguinello (το οποίο προέρχεται από την Ισπανία ) και το Moro, το πιο καινούργιο από τα τρία.
Το Moro είναι το πιο πολύχρωμο σαγκουίνι, με μια βαθιά κόκκινη σάρκα και ένα δέρμα με έντονο κόκκινο χρώμα. Είναι πιο πικρό από το Tarocco ή το Sanguinello. Και πιστεύεται ότι προήλθε στις αρχές του 19ου αιώνα από μια περιοχή γύρω από το Lentini (στην επαρχία των Συρακουσών στη Σικελία) ως μετάλλαξη του Sanguinello.
Η γεύση και το άρωμά του είναι πιο έντονα και χαρακτηριστικά από ένα κανονικό πορτοκάλι. Εχει την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C από οποιαδήποτε ποικιλία πορτοκαλιού καλλιεργείται στον κόσμο, κυρίως λόγω του γόνιμου εδάφους που περιβάλλει την Αίτνα, και μπορεί κάποιος να το ξεφλουδίσει πολύ εύκολα.
Το πορτοκάλι Tarocco είναι χωρίς σπόρους. Το Sanguinello «ανακαλύφθηκε στην Ισπανία το 1929, αλλά καλλιεργείται επίσης στη Σικελία, έχει ένα κοκκινωπό δέρμα, μερικούς σπόρους και μια γλυκιά και τρυφερή σάρκα. Είναι κοντά στα χαρακτηριστικά του Moro.
Οπου καλλιεργείται στο βόρειο ημισφαίριο, ωριμάζει τον Φεβρουάριο, αλλά μπορεί να παραμείνει στα δέντρα που δεν έχουν συγκομιστεί μέχρι τον Απρίλιο. Τα φρούτα του μπορούν να διαρκέσουν έως τα τέλη Μαΐου. Η φλούδα είναι συμπαγής και διαυγής κίτρινη με κόκκινη χροιά.
Η σάρκα είναι πορτοκαλί με πολλαπλές ραβδώσεις αίματος. Από διατροφικής άποψης το σαγκουίνι βρίσκεται αρκετά κοντά με το πορτοκάλι.
Τι μας προσφέρει το σαγκουίνι
Αποτελεί μια από τις πλουσιότερες πηγές βιταμίνης C, η οποία δρα ως ισχυρό αντιοξειδωτικό, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και συμμετέχει σε σημαντικές βιολογικές διεργασίες.
Παράλληλα, προσφέρει υψηλές ποσότητες βιταμίνης Β1, φυλλικού οξέος και καλίου αλλά και μικρότερα ποσά άλλων βιταμινών του συμπλέγματος Β και μετάλλων, όπως το ασβέστιο και το μαγνήσιο.
Ισως όμως το βασικότερο ευεργετικό διατροφικό χαρακτηριστικό που έχει το σαγκουίνι και το κάνει να υπερτερεί διατροφικά από το πορτοκάλι είναι τα ιδιαίτερα αντιοξειδωτικά συστατικά του.
Περιέχει (όπως και το πορτοκάλι) καροτενοειδή και φλαβονοειδή, τα οποία προστατεύουν τον οργανισμό από την επιβλαβή δράση των ελευθέρων ριζών και τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων.
Πολυφαινόλες και φλαβανόνες οι οποίες, σε συνδυασμό με την υψηλότατη δόση βιταμίνης C που περιέχεται στο σαγκουίνι, προστατεύουν καθημερινά τον οργανισμό μας από την καταστρεπτική δράση των ελευθέρων ριζών, που παράγονται λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, του καθημερινού στρες, του καπνίσματος κ.ά. Ισως όμως το πιο σημαντικό είναι η υψηλή περιεκτικότητά του σε ανθοκυανίνες.
Προστατεύουν τα αγγεία μας
Οι ανθοκυανίνες ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία των φλαβονοειδών και είναι τα κύρια συστατικά στα οποία οφείλεται το έντονο κόκκινο-πορτοκαλί και μπλε-μοβ χρώμα πολλών φρούτων και λαχανικών.
Στις πιο πλούσιες πηγές ανθοκυανινών ανήκουν τα βατόμουρα, οι μαύρες σταφίδες, οι φράουλες και οι χυμοί τους, οι κόκκινες και μοβ ποικιλίες σταφυλιών, το κόκκινο κρασί, τα κεράσια, τα δαμάσκηνα, οι μελιτζάνες, το κόκκινο λάχανο και φυσικά το σαγκουίνι.
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί έντονη ερευνητική δραστηριότητα γύρω από τις ανθοκυανίνες, την αντιοξειδωτική τους ικανότητα και την επίδρασή τους στην υγεία και στην πρόληψη ασθενειών.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα πολλών μελετών, φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας, συμβάλλοντας στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί ότι η αυξημένη κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ανθοκυανίνες σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και βελτίωση δεικτών που αφορούν την υγεία των αγγείων, ενώ παράλληλα οι ανθοκυανίνες πιθανόν να ασκούν και αντιφλεγμονώδη δράση, μειώνοντας τα επίπεδα φλεγμονωδών δεικτών που σχετίζονται με την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου.
Επιπλέον, σημαντική φαίνεται να είναι η συμβολή των ανθοκυανινών στην πρόληψη εμφάνισης καρκίνου και στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου, καθώς επίσης και στην ενίσχυση της μνήμης και στην καθυστέρηση της εξασθένησης της γνωστικής λειτουργίας.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Χάρη Γεωργακάκη, κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο, MSc στην κλινική διατροφή, αντιπρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιαγγειακής Υγείας και Διατροφής.
