Η οπτική μας για τα γεράματα μπορεί να έχει σημαντικότερες επιπτώσεις από την κακή ή καλή διάθεση τη μέρα εκείνη του χρόνου που θα σβήσουμε ένα επιπλέον κεράκι για το παραπάνω έτος ζωής στον πλανήτη. Πλήθος ερευνών ισχυρίζεται ότι το προσδόκιμο και η ποιότητα ζωής στην τρίτη ηλικία θα εξαρτηθεί από το αν συνδέουμε την τελευταία με κατάπτωση και παραίτηση ή την ευκαιρία για νέες περιπέτειες και προκλήσεις.
Ερευνητές από το Κέντρο Μεταφραστικής Έρευνας Bronfenbrenner του Πανεπιστημίου της Κορνουάλης ανατρέχουν σε σχετικές μελέτες και δημοσιεύουν σε άρθρο τους τις πλέον σημαντικές.
1. Επτάμιση επιπλέον χρόνια ζωής: Μια από τις πιο γνωστές έρευνες επί της επίδρασης της αντίληψης για τα γηρατειά πραγματοποιήθηκε από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Yale και παρακολούθησε 660 ανθρώπους 50 ετών και άνω από μια πόλη του Οχάιο για 20 χρόνια. Η έρευνα περιελάμβανε τη συλλογή απαντήσεων σχετικά με το γήρας όπως «τα πράγματα χειροτερεύουν όσο μεγαλώνω» ή «είμαι το ίδιο χαρούμενος όσο και στα νιάτα μου», καθώς για τη σωματική λειτουργικότητα ως προς τη δυνατότητα ανάβασης σκαλιών, περπατήματος μεγάλων αποστάσεων ή διεκπεραίωση δουλειών του σπιτιού. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι έβλεπαν θετικά το γήρας έζησαν κατά 7,5 περίπου χρόνια περισσότερο και είχαν μεγαλύτερη λειτουργικότητα, ακόμα και συναρτήσει μεταβλητών όπως η ηλικία, το φύλο, το αίσθημα μοναξιάς, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και η συνολική υγεία.
Η Δρ Becca Levy, επικεφαλής της παραπάνω μελέτης, στη συστηματική ανασκόπηση περισσότερων από 660 μελετών που δημοσίευσε το 2020, κατέληξε ότι ο ηλικιακός ρατσισμός με τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις για την τρίτη ηλικία συνδέθηκε με χειρότερη υγεία στο 95,5% των ερευνών από 45 χώρες και για έντεκα διαφορετικά πεδία της υγείας.
Η αισιόδοξη οπτική του γήρατος σχετίστηκε μέσα από μελέτες με μικρότερο κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας ακόμα και παρουσία της απολιποπρωτεΐνη Ε (APOE), τον ισχυρότερο παράγοντας κινδύνου για άνοια, 44% μεγαλύτερες πιθανότητες να αναρρώσουν από σοβαρά προβλήματα κινητικότητας, καλύτερες επιδόσεις σε τεστ ακοής και λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Στον αντίποδα, η αρνητική στάση απέναντι στο γήρας συνδέθηκε με μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων όπως έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο καθώς και ασθενέστερη μνήμη.
Υπάρχει τρόπος να προληφθούν τα δεινά που επιφυλάσσει η αρνητικότητα ως προς το αναπόφευκτο στάδιο του γήρατος; Σύμφωνα με τη Δρ Levy, η τοξικότητα των προκαταλήψεων για τους ηλικιωμένους δεν «κλαδεύει» απλώς το προσδόκιμο ζωής αλλά συντελεί σε πλήθος συνεπειών για την υγεία του ατόμου. Η στρατηγική που προφυλάσσει κατά την ίδια βασίζεται σε δύο κινήσεις:
- την αναγνώριση και κατάρριψη στερεοτύπων του ηλικιακού ρατσισμού οπουδήποτε, από την τηλεόραση και τις ειδήσεις έως την πραγματική ζωή
- την κοινωνικοποίηση και δημιουργία σχέσεων με μεγαλύτερους ηλικιωμένους που εγείρουν το θαυμασμό και σεβασμό, είτε πρόκειται για συναδέλφους, γείτονες ή από τον ευρύτερο κοινωνικό κύκλο.
