H γυμναστική συστήνεται τόσο για την καλή σωματική υγεία αλλά και την ψυχική. Εκτός αυτού, η άσκηση βελτιώνει και την ποιότητα του ύπνου. Πόσο όμως καταλαβαίνουμε τη διαφορά; Ερευνητές από την Ιαπωνία ανακάλυψαν ότι ακόμα και όταν η άσκηση προκαλεί αντικειμενικά μετρήσιμες αλλαγές στην ποιότητα του ύπνου, αυτές οι αλλαγές μπορεί να μην γίνονται αντιληπτές από το άτομο.
Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε αυτό το μήνα στο Scientific Reports, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Tsukuba αποκάλυψαν ότι η έντονη άσκηση μπορούσε να διαμορφώσει διάφορες παραμέτρους που σχετίζονται με τον βελτιωμένο ύπνο, χωρίς όμως να επηρεάσει υποκειμενικές αναφορές σχετικά με την ποιότητα του ύπνου.
Πώς βελτιώνει όμως η σωματική άσκηση τον ύπνο μας; Αφού έχουμε τελειώσει τη γυμναστική και έρθει η ώρα να κοιμηθούμε, καταφέρνουμε να μας πάρει ο ύπνος πιο γρήγορα, αυξάνοντας έτσι τη δύναμη των εγκεφαλικών κυμάτων κατά τη διάρκεια του ύπνου αργών κυμάτων (SWS), επίσης γνωστό ως βαθύ ύπνο. Παρόλα αυτά, οι έρευνες που εξετάζουν τη σύνδεση ύπνου και άσκησης κατέληξαν σε αντιφατικά συμπεράσματα πιθανότατα λόγω των περιορισμών που σχετίζονται με τα συστήματα που ταξινομούνται τα στάδια του ύπνου. Οι ερευνητές στου Πανεπιστήμιου του Tsukuba για να αντιμετωπίσουν αυτό το εμπόδιο, χρησιμοποίησαν μια νέα υπολογιστική μέθοδο για να αναλύσουν τα εγκεφαλικά σήματα όπως αυτά που είχαν συλλεχθή στην έρευνα του ύπνου, τον συντελεστή διακύμανσης (coefficient of variation of the envelope ή αλλιώς CVE).
«Ο συντελεστής διακύμανσης είναι ένα νέο εργαλείο που μπορεί να ποσοτικοποιήσει το βαθύ ύπνο σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά των ταλαντώσεων του εγκεφάλου» αναφέρει σχετικά ο επικεφαλής καθηγητής της έρευνας, Kaspar E. Vogt. «Θέλαμε να το χρησιμοποιήσουμε έτσι ώστε να καθορίσουμε το κατά πόσο η άσκηση θα βελτιώσει ή θα χειροτερέψει την ποιότητα του ύπνου, εκτός από το να προσδιορίσουμε το κατά πόσο οι σύντομες περίοδοι της σωματικής άσκησης θα μπορούσαν να επιδράσουν διαρκώς στη μεταβολική κατάσταση».
Για να το καταφέρουν αυτό, οι ερευνητές εξέτασαν υγιείς νεαρούς άντρες, οι οποίοι έκαναν έντονη γυμναστική για 60 λεπτά. Αργότερα, διερεύνησαν την επιρροή της άσκησης στην ποιότητα του ύπνου τόσο ως προς τις υποκειμενικές τους αναφορές όσο και με πιο αντικειμενικές τιμές όπως είναι η μελέτη ύπνου, όπου τα δεδομένα σχετικά με τη σωματική και τη νευρολογική κατάσταση συλλέγονται σε εργαστήριο κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν την προσέγγιση του συντελεστή διακύμανσης για να αξιολογήσουν τη σταθερότητα του βαθύ ύπνου.
Τα αποτελέσματα εξέπληξαν τους επιστήμονες: «Διαπιστώσαμε ότι η άσκηση βελτίωσε την ποιότητα του ύπνου τους, όπως έδειξαν και οι μετρήσεις, όμως οι συμμετέχοντες δεν ανέφεραν καμία αλλαγή στην ποιότητα του ύπνου τους» εξηγούν σχετικά οι επιστήμονες της έρευνας Insung Park και Javier Díaz. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι συμμετέχοντες δεν αντιλήφθηκαν τα οφέλη της βελτιωμένης ποιότητας ύπνου λόγω του μετέπειτα πόνου των μυών, κάτι που συνέβη επειδή οι συμμετέχοντες δεν είχαν συνηθίσει στην έντονη άσκηση.
Τι σημαίνει αυτό για την άσκηση και τον ύπνο; Τα άτομα που ασκούνται συστηματικά μέσω της έντονης γυμναστικής είναι σε θέση να αντιληφθούν τη μείωση της ποιότητας του ύπνου τους σε σύγκριση με όσους δεν είχαν ασκηθεί καθόλου στο παρελθόν. Ωστόσο, τα ευρήματα αυτής της μελέτης δείχνουν ότι η δομή του ύπνου μπορεί πράγματι να βελτιωθεί με την άσκηση και να εφαρμοστεί θεραπεία για διάφορες διαταραχές του ύπνου, οι οποίες με την πανδημία ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο.