Ένα από μεγαλύτερα εγκλήματα της Ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 δυνάμεις της «Βέρμαχτ» σκότωσαν σχεδόν όλους τους άρρενες κατοίκους των Καλαβρύτων, σε αντίποινα για την εκτέλεση αιχμαλώτων Γερμανών στρατιωτών από τον ΕΛΑΣ.
Το τελευταίο ιδίως έτος της Κατοχής είχαν αυξηθεί δραματικά οι ακρότητες των κατακτητών, καθώς η κυριαρχία τους βρισκόταν υπό διαρκή αμφισβήτηση από την ελληνική αντίσταση και οι δυνάμεις τους δεν επαρκούσαν για να ελέγχουν τη χώρα. Η τύχη των Καλαβρύτων φαίνεται να προδιαγράφτηκε μετά την ήττα των Γερμανών από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στη Μάχη της Κερπινής (20 Οκτωβρίου 1943), κατά την οποία σκοτώθηκαν δεκάδες Γερμανοί στρατιώτες και αιχμαλωτίστηκαν 78.
Τότε τέθηκε σε εφαρμογή από το γερμανικό στρατηγείο η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» («Unternehmen Kalavryta»), με αντικειμενικό στόχο την περικύκλωση των ανταρτών στην ορεινή περιοχή των Καλαβρύτων και την εξόντωσή τους. Την εκτέλεση της αποστολής ανέλαβαν μονάδες της 117ης Μεραρχίας Κυνηγών, που έδρευε στην Πελοπόννησο και είχε επικεφαλής τον υποστράτηγο Καρλ φον Λε Ζουίρ (1898-1954).
Ο γερμανός στρατηγός με τις αριστοκρατικές ρίζες, έχοντας πληροφορηθεί την εκτέλεση των 78 γερμανών αιχμαλώτων από τους αντάρτες, διέταξε τους άνδρες του να μην διστάσουν να λάβουν τα πιο σκληρά αντίποινα εναντίον του άμαχου πληθυσμού της περιοχής. Ήταν, άλλωστε, πρακτική των αρχών κατοχής να εκτελούν για κάθε σκοτωμένο γερμανό στρατιωτικό πολλαπλάσιους έλληνες αμάχους.
Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» ξεκίνησε στις 4 Δεκεμβρίου, όταν οι γερμανικές δυνάμεις άρχισαν να συρρέουν στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων από την Πάτρα, το Αίγιο, τον Πύργο και την Τρίπολη. Στο διάβα τους έκαιγαν χωριά και μοναστήρια (Μέγα Σπήλαιο και Αγία Λαύρα) και σκότωναν άοπλους πολίτες και μοναχούς.
Στις 9 Δεκεμβρίου έφθασαν στα Καλάβρυτα, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω από την πόλη. Καθησύχασαν τους κατοίκους, διαβεβαιώνοντας ότι στόχος τους ήταν αποκλειστικά η εξόντωση των ανταρτών και μάλιστα ζήτησαν από όσους την είχαν εγκαταλείψει να επιστρέψουν άφοβα πίσω στα Καλάβρυτα. Για να τους πείσουν ακόμη περισσότερο προχώρησαν στην πυρπόληση σπιτιών, που ανήκαν σε αντάρτες, και αναζήτησαν την τύχη των γερμανών τραυματιών της μάχης της Κερπινής.
Έξαφνα, όμως, το πρωί της Δευτέρας 13 Δεκεμβρίου συγκέντρωσαν όλο τον πληθυσμό στην κεντρική πλατεία και οδήγησαν τον άρρενα πληθυσμό άνω των 13 ετών σε μια επικλινή τοποθεσία, που ονομαζόταν «Ράχη του Καπή», ενώ τα γυναικόπαιδα τα κλείδωσαν στο σχολείο. Στη ράχη του Καπή εκτυλίχθηκε τις πρώτες μεταμεσημβρινές ώρες η τραγωδία, που οδήγησε σχεδόν όλο τον άρρενα πληθυσμό των Καλαβρύτων στο θάνατο. Με ριπές πολυβόλων οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους συγκεντρωμένους, γύρω στους 800 ανθρώπους. Μόνο 13 Καλαβρυτινοί διασώθηκαν και αυτοί επειδή είχαν καλυφθεί από τα πτώματα των συμπολιτών τους και οι Γερμανοί τους θεώρησαν νεκρούς. Το σήμα για την εκτέλεση έδωσε με φωτοβολίδα από το κέντρο των Καλαβρύτων ο ταγματάρχης Χανς Εμπερσμπέργκερ και επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος ήταν ο υπολοχαγός Βίλιμπαντ Ακαμπχούμπερ.
Το έγκλημα ολοκληρώθηκε με την πυρπόληση όλων σχεδόν των σπιτιών των Καλαβρύτων. Όσον αφορά την τύχη των γυναικόπαιδων, αυτά σώθηκαν χάρη στον ανθρωπισμό ενός Αυστριακού στρατιώτη, στον οποίο είχε ανατεθεί η φύλαξή τους. Αυτός άφησε ελεύθερη την είσοδο του σχολείου και διευκόλυνε την απομάκρυνσή τους. Όμως, το πλήρωσε με τη ζωή του, αφού καταδικάσθηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε. Συνολικά, κατά τη διάρκεια της «Επιχείρησης Καλάβρυτα», οι Γερμανοί σκότωσαν 1.101 άτομα, κατέστρεψαν και λεηλάτησαν πάνω από 1.000 σπίτια, κατάσχεσαν 2.000 αιγοπρόβατα και απέσπασαν 260.000.000 δραχμές.
Κανείς από τους υπευθύνους του Ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων δεν λογοδότησε στη Δικαιοσύνη. Ο στρατηγός Λε Ζουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1954, ο Εμπερσμπέργκερ σκοτώθηκε στο Ανατολικό Μέτωπο και ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στην Αυστρία το 1972, σε ηλικία 67 ετών. Μόνο ο κατοχικός στρατιωτικός διοικητής της Ελλάδας, στρατηγός Χέλμουτ Φέλμι (1885-1965), καταδικάσθηκε το 1948 σε κάθειρξη 15 ετών από το Δικαστήριο της Νυρεμβέργης για όλα τα εγκλήματα πολέμου του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα, αλλά μετά από τρία χρόνια αφέθηκε ελεύθερος.
Ένα από τα θέματα που απασχόλησαν πρόσφατα την παγκόσμια, αλλά και την ελληνική κοινή γνώμη, ήταν αυτό του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ορθότερα Αρτσάχ, καθώς αυτή είναι η ονομασία του από την αρχαιότητα. Δυστυχώς, η ελληνική κοινή γνώμη, δεν ενημερώθηκε σωστά, καθώς οι πηγές πληροφόρησης ήταν συγκεκριμένες και, συχνά, κατευθυνόμενες.
Μια καλή μας φίλη, η Λουίζα Καντικιάν, γεννημένη στην Αρμενία, που ήρθε οικογενειακώς στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του ’90, εξαιρετική φιλόλογος, απόφοιτος του ΕΚΠΑ, μας έδωσε πολύτιμα στοιχεία που προέρχονται από αρμενικά σάιτ και τα οποία μετέφρασε η ίδια από τα αρμενικά. Σχεδόν όλο το σημερινό μας άρθρο, βασίζεται στα στοιχεία αυτά. Την ευχαριστούμε θερμά και ελπίζουμε οι αναγνώστες μας να βρουν τα στοιχεία αυτά ενδιαφέροντα.
Ιστορία του Αρτσάχ
Το Αρτσάχ, ως αναπόσπαστο μέρος της ιστορικής Αρμενίας, αναφέρεται ήδη από την περίοδο των Ουρατών (9ος-6ος αι.). Μάλιστα, υπάρχουν αναφορές στον Πλούταρχο, τον Στράβωνα, τον Κλαύδιο και τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο. Χαρακτηριστικό, ο μεγάλος γεωγράφος και φιλόσοφος Στράβωνας (περ. 64 π.Χ.-23 μ.Χ.), στα «Γεωγραφικά» αποκαλεί το Αρτσάχ «Ορχιστηνή». Γράφει δε: «έστι δε και η Φαυηνή της Αρμενίας επαρχία και η Κωμισηνή και Ορχιστηνή πλείστην ιππείαν παρέχουσα».
Οι αναφορές επιβεβαιώνονται και από την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά.
«Τον 5ο αιώνα λειτούργησε το πρώτο αρμένικο σχολείο στο Μοναστήρι Amaras, στα
εδάφη του Ναγκόρνο- Καραμπάχ. Στα μέσα του 7ο αιώνα, ύστερα από την εισβολή των
μουσουλμάνων Αράβων, μέσα από την Μουσουλμανική κατάκτηση της Περσίας, η
περιοχή υποδουλώθηκε. Την κυβέρνηση ανέλαβαν τοπικοί διοικητές με την έγκριση
από το Χαλιφάτο.
Το 821 ο Αρμένιος πρίγκιπας Sahi Smbatian, επαναστάτησε στο Αρτσάχ, ιδρύοντας τη
Βουλή των Khachen (Khack = σταυρός) η οποία έκανε το Αρτσάχ πριγκιπάτο μέχρι τις
αρχές του 19 ου αιώνα. Έτσι παρέμεινε ημιανεξάρτητο υπό το καθεστώς πριγκιπάτων,
ακόμα κι όταν η υπόλοιπη Αρμενία ήταν υπόδουλη.
Η Ρωσική Αυτοκρατορία αναγνώρισε επίσης το καθεστώς των πριγκιπάτων».
Μετά τον ρωσοτουρκικό πόλεμο (1804-1813), με τη Συνθήκη του Γκιουλιστάν (1813), ο βασιλιάς της Περσίας αναγνώρισε στον τσάρο της Ρωσίας επ’ ονόματί του και επ’ ονόματι των διαδόχων του, την κυριαρχία τους στο Αρτσάχ.
Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ τον 20ο αιώνα
Τα προβλήματα για την περιοχή, άρχισαν μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Ήδη, το 1917, ο Στάλιν αποφάσισε την ίδρυση της Ανεξάρτητης Πολυεθνικής Υπερκαυκάσιας Συνομοσπονδίας, μέρος της οποίας ήταν και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Σύντομα, αυτή διαλύθηκε, λόγω των διενέξεων μεταξύ των λαών της Συνομοσπονδίας σε τρεις Δημοκρατίες: της Γεωργίας, της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν.
Το 1918, η περιοχή του Ναγκόρνο Καραμπάχ, 95% τον πληθυσμού της οποίας ήταν Αρμένιοι, ανακηρύχθηκε αυτοδιοικούμενη, δημιούργησε Εθνικό Συμβούλιο, κυβέρνηση και είχε όλες τις ιδιότητες του κράτους, συμπεριλαμβανόμενου και του Στρατού. Από το 1918 ως το 1920, υπήρξαν σύντομοι πόλεμοι μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για την περιοχή. Μέχρι το 1920, μόνο στο Σούσι σφαγιάστηκαν και απελάθηκαν 40.000 Αρμένιοι.
Ο Βρετανός διοικητής του Καυκάσου Τόμσον, προσπαθώντας να σταματήσει την εμπλοκή του αρμένικου στρατού, υποσχέθηκε πως το πρόβλημα θα λυθεί στη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού.
Η συγκεκριμένη κωλυσιεργία, είχε αρνητικά αποτελέσματα για τους Αρμένιους του Αρτσάχ, που αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν την εξουσία των Αζέρων ως την απόφαση της Διάσκεψης του Παρισιού.
Τότε, βρήκε ευκαιρία και η Τουρκία να παρεμβληθεί, καθώς ισχυριζόμενη ότι το κράτος (του Αρτσάχ), είναι δύσκολο να προσδιοριστεί εδαφικά, φρόντισε να παραμένει ανοιχτό το ζήτημα, προσδοκώντας εδαφικά οφέλη.
Ωστόσο, η κυριαρχία της ΕΣΣΔ στον Καύκασο, δημιούργησε νέα δεδομένα. Στις 28/4/1920, το Αζερμπαϊτζάν έγινε τμήμα της ΕΣΣΔ, ενώ τον Μάιο του ίδιου έτους, το 11ο Τάγμα του Κόκκινου Στρατού, προσάρτησε το Αρτσάχ στην ΕΣΣΔ. Όμως, η περιοχή παρέμεινε ανεξάρτητη και το Σοβιέτ την κήρυξε «αμφισβητήσιμη».
Στις 29 Νοεμβρίου 1920, η Αρμενία έγινε μία από τις Δημοκρατίες της ΕΣΣΔ. Στις 30 Νοεμβρίου 1920, η Επαναστατική Επιτροπή, (δηλαδή το κύριο σώμα της δύναμης των Μπολσεβίκων εκείνη την εποχή) του Αζερμπαϊτζάν αναγνώρισε το Ναγκόρνο Καραμπάχ, το Ζανγκεζούρ και το Ναχιτσεβάν, ως αναπόσπαστα μέρη της Σοβιετικής Αρμενίας. Η συμφωνία υπογράφτηκε το 1921 και με τη δήλωση της 12/6/1921, το Ναγκόρνο Καραμπάχ, δηλώνεται ως αδιαχώριστο μέρος της Σοβιετικής Αρμενίας. Ωστόσο, με εντολή της Μόσχας, με την άμεση παρέμβαση του Στάλιν η απόφαση της προηγούμενης συμφωνίας επανεξετάζεται και με μια απλή απόφαση το Ναχιτσεβάν και το Αρτσάχ παραχωρήθηκαν ως αυτόνομες περιοχές στη διοίκηση του Σοβιετικού Αζερμπαϊτζάν.
Η απόφαση είναι μια άνευ προηγουμένου νομική πράξη του διεθνούς δικαίου στην ιστορία,
όταν το συμβαλλόμενο μέρος τρίτης χώρας, χωρίς νομική βάση ή αρχή, αποφασίζει το
καθεστώς του Καραμπάχ. Ο χάρτης του ιστορικού Αρτσάχ τεμαχίστηκε μεθοδικά. Τα
αποκομμένα τμήματα τα οποία προσαρτήθηκαν διοικητικά στη γειτονική δημοκρατία του
Αζερμπαϊτζάν, άλλαξαν ονομασία και ορισμένα από αυτά δεν είχαν καμία εδαφική επαφή
με την Αρμενική Δημοκρατία.
Στόχος του Αζερμπαϊτζάν ήταν η ενεργή παρέμβαση στα δημογραφικά δεδομένα.
Ακολούθησε καταστροφή και κατάχρηση πολιτιστικών μνημείων, απαγόρευση λειτουργίας
εκκλησιών και σχολείων, ενώ παράλληλα απαγορεύτηκε και η έκδοση αρμένικου Τύπου και
η οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα.
Αυτό φυσικά είχε αντίκτυπο στον πληθυσμό του Καραμπάχ και ήταν ο κύριος λόγος για τη
μετανάστευση του πληθυσμού.
Το 1923 οι Αρμένιοι αποτελούν το 94,4% του πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενώ το
1989 σύμφωνα με τα στοιχεία, ο αριθμός των Αρμενίων μειώθηκε σε 76,9%.
Η πολιτική εκδίωξης των Αρμενίων ήταν επιτυχημένη και δυστυχώς αποδεκτή από την υπόλοιπη ΕΣΣΔ.
Ποιοι είναι οι Αζέροι;
Οι κάτοικοι του Αζερμπαϊτζάν (Αζέροι), κατάγονται από αρχαίους πληθυσμούς του Καυκάσου και αναμείχθηκαν με τουρκικούς και ιρανικούς λαούς κατά τους ιστορικούς χρόνους, ενώ τον 8ο αιώνα εξισλαμίστηκαν.
Έως τότε ήταν ανιμιστές, ενώ οι σαμάνοι (μάγοι-ιερείς) έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή των διαφόρων φυλών.
Η Δημοκρατία του Αρτσάχ
Το 1988 οι Αρμένιοι ξεκίνησαν μαζικές πορείες και διαδηλώσεις με αίτημα την ενοποίηση του Αρτσάχ με τη Δημοκρατία της Αρμενίας. Η απάντηση των Αζέρων ήταν βομβαρδισμοί με στόχο αρμενικούς πληθυσμούς, με αποτέλεσμα μεγάλος αριθμός προσφύγων να εγκαταλείψει τις εστίες του.
Παρά την παραχώρηση κάποιων ελευθεριών στους Αρμένιους τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ περιήλθε de facto στην κυριαρχία της Μόσχας που έστειλε στην περιοχή του Αρκάντι Βόλσκι, μέλος της γραμματείας του ΚΚ για να προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα. Στο Ναγκόρνο Καραμπάχ τελικά ξέσπασαν συγκρούσεις και οι Αρμένιοι πέτυχαν σημαντικές νίκες. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1991 το Αρτσάχ κηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος ύστερα από δημοψήφισμα. Το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των λαών δινόταν από το άρθρο 1 της Παγκόσμιας Διακήρυξης του 1948 περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και από τους νόμους της ΕΣΣΔ. Παρά τους βομβαρδισμούς και τις πιέσεις των Αζέρων, το 99,89% των κατοίκων του Αρτσάχ ψήφισε υπέρ της ανεξαρτησίας του.
Το 1993 οι Αρμένιοι κατέλαβαν το Κελμπαντζάρ εδραιώνοντας τον έλεγχό τους στην περιοχή που εκτείνεται από τα δυτικά σύνορα του Ναγκόρνο Καραμπάχ ως τα σύνορα Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν. Με τη μεσολάβηση της Ρωσίας επιτεύχθηκε εκεχειρία στο Ναγκόρνο Καραμπάχ τον Μάιο του 1994 αλλά από τότε δεν είχε επιτευχθεί οριστική πολιτική λύση του ζητήματος.
Ο πόλεμος του 2020
Τον Ιούλιο του 2020 ξεκίνησαν οι πρώτες ένοπλες συγκρούσεις Αρμενίων και Αζέρων για το Ναγκόρνο Καραμπάχ που κλιμακώθηκαν από τις 27/9/2020 με αζερικούς βομβαρδισμούς στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Σύμφωνα με έρευνες και μελέτες, κατά τη διάρκεια του πολέμου, χρησιμοποιήθηκαν όπλα
που περιέχουν χημικά στοιχεία και συγκεκριμένα λευκό φώσφορο. Ιατροί και επιστήμονες
επιβεβαιώνουν ότι τα χημικά εισέρχονται στο σώμα μέσω των αεραγωγών και προκαλούν
βλάβη στα εσωτερικά όργανα, η οποία οδηγεί σε παρατεταμένη επιδείνωση της υγείας και
σε θάνατο.
Επίσης, πύραυλοι έπληξαν νοσοκομεία (μέσα σε αυτά το νοσοκομείο παίδων του
Στεπανακέρτ, πρωτεύουσας του Αρτσάχ), σχολεία, μαιευτήρια, εκκλησίες και σπίτια άμαχων και χρησιμοποιήθηκαν ακόμα και απαγορευμένες βόμβες διασποράς.
Για όλα τα παραπάνω υπάρχουν στοιχεία και αποδείξεις, χωρίς όμως να έχουν
επιβληθεί κυρώσεις από τη διεθνή κοινότητα, από διεθνείς οργανισμούς ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και από παγκόσμιους οργανισμούς.
Κακομεταχείριση αιχμαλώτων
Υπάρχουν στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί, τα οποία επιβεβαιώνονται από τους ίδιους
Αζέρους αιχμαλώτους, πως Αρμένιοι γιατροί, περιέθαλπαν τραυματισμένους στρατιώτες,
παρέχοντας ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όσους το είχαν ανάγκη.
Αντιθέτως, η πλευρά των Αζέρων, δημοσιεύει μάλιστα και βίντεο με βάναυσες δολοφονίες
αιχμαλώτων πολέμου, με χαρακτηριστικό παράδειγμα έναν ηλικιωμένο 70 ετών.
Μέχρι και σήμερα πολλοί αιχμάλωτοι αγνοούνται και το Αζερμπαϊτζάν αρνείται επιδεικτικά
να συνεργαστεί.
Το Σάββατο 28 Νοεμβρίου, ξεκίνησε στο Γερεβάν, πρωτεύουσα της Αρμενίας κινητοποίηση για την άμεση αναζήτηση και επιστροφή των αγνοουμένων Αρμενίων στρατιωτών και πολιτών, που κρατούνται από τους Αζέρους ως αιχμάλωτοι. Η πρωτοβουλία ανήκει σε ανθρώπους της τέχνης και των γονέων των αγνοουμένων Αρμενίων στρατιωτών. Σύμφωνα με καταγγελίες των γονέων αλλά και του Συνηγόρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Αρμενίας, οι Αζέροι όχι μόνον δεν συνεργάζονται για να διεξαχθούν επιχειρήσεις
αναζήτησης και εντοπισμού των αγνοουμένων, αλλά ακόμα και τώρα συλλαμβάνουν
Αρμένιους στρατιώτες και πολίτες στις περιοχές που καταλαμβάνουν.
Έχει επίσης δημοσιευθεί βίντεο, στο οποίο Αζέροι κόβουν τα αφτιά και ξυλοκοπούν
Αρμένιο πολίτη που αρνείται να εγκαταλείψει το σπίτι του.
Στις καταληφθείσες περιοχές έσπασαν και βεβήλωσαν ακόμα και τάφους, εκκλησίες και
μοναστήρια (μνημεία πολιτιστικής κληρονομίας της UNESCO).
Εμπλοκή ξένων δυνάμεων στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν
Εκτός από την επιβεβαιωμένη πλέον εμπλοκή της Τουρκίας, στον πόλεμο ενεπλάκησαν
ακόμα και τζιχαντιστές μισθοφόροι. Κυκλοφορεί μάλιστα στο διαδίκτυο, βίντεο
ομολογία Σύριου μισθοφόρου- τζιχαντιστή που αναφέρει ο μισθός είχε καθοριστεί στο
ποσό των 2.000 δολαρίων κι ότι στην αρχική συμφωνία, δεν ήξεραν πώς θα σταλούν στην πρώτη γραμμή, αλλά πίστευαν ότι θα αναλάβουν την υπεράσπιση των πετρελαιοπηγών.
Επιπλέον, για κάθε κεφάλι απίστου, θα είχαν ανταμοιβή 100 δολάρια.
Η Τουρκία είχε επίσης τη βοήθεια του Πακιστάν (με ειδικές δυνάμεις), της Ουκρανίας
, του Τουρκμενιστάν και της Λευκορωσίας (δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένα στοιχεία για αποστολή βοήθειας, όμως έχουν λάβει δημοσίως θέση για πολιτική υποστήριξη) και της Γεωργίας που είχε κάνει αποκλεισμό στην Αρμενία. Δεν επέτρεπε να περάσει από τα σύνορά της οποιασδήποτε χερσαία ή οδική βοήθεια προς την Αρμενία. Είναι αβέβαιο, αν τα ντρονς που χρησιμοποιήθηκαν, ήταν τουρκικής ή ισραηλινής κατασκευής.
Τις τελευταίες μέρες οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν επιτέθηκαν σκόπιμα σε αμάχους και
μη στρατιωτικές υποδομές, και έκαναν βαρύτατο πλήγμα σε Στεπανάκερτ, Σούσι,
Μαρντακέρτ, Χαντρούτ και άλλους οικισμούς με πυρομαχικά διασποράς και άλλα όπλα
που απαγορεύονται από τους διεθνείς ανθρωπιστικούς νόμους.
Ο καθεδρικός ναός Shushi Holy Savior (Ghazanchetsots), υπέστη σοβαρές ζημιές μετά
από δύο εσκεμμένες αεροπορικές επιδρομές που διεξήχθησαν από τον στρατό του
Αζερμπαϊτζάν στις 8 και 9 Οκτωβρίου.
Αυτό δεν είναι μόνο παραβίαση της Σύμβασης
της Χάγης του 1954 για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σύμφωνα με τα
δύο πρωτόκολλά του (1954 και 1999), αλλά και μέρος της πολιτικής και πολιτιστικής
γενοκτονίας που η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν εφαρμόζει τα τελευταία 30 χρόνια
καταστρέφοντας συστηματικά την αρμενική ιστορική κληρονομιά,
συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων αρχαίων Khachkars (σκαλιστές σταυρόπετρες ) στην
πόλη Djulfa (Nakhichevan).
Είναι απολύτως αποδεδειγμένο ότι η πολιτιστική γενοκτονία
αποτελεί σαφή απόδειξη της ύπαρξης ειδικής πρόθεσης για διάπραξη γενοκτονίας.
Επιπλέον, τεκμηριώνεται ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και οι αεροπορικές
δυνάμεις συμμετέχουν άμεσα στις εχθροπραξίες. Υπάρχουν πολλές αμερόληπτες
διεθνείς αναφορές ενημερωτικών μέσων που δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της
τρέχουσας μεγάλης κλίμακας αζερικής επίθεσης εναντίον του Aρτσάχ, σημαντικός
αριθμός μισθοφόρων που χαρακτηρίζονται ως τζιχαντιστές από τη Συρία και τη Λιβύη,
και πιθανώς επίσης από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, προσλαμβάνονται και αποστέλλονται από την Τουρκία. Και το γεγονός ότι το Αζερμπαϊτζάν επιτέθηκε στην Αρμενία, συνιστά επίσης παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Η άμεση εμπλοκή των Τούρκων στη εδώ και δεκαετίες σύγκρουση δεν αποτελεί πλέον
απειλή που φοβούνται οι Αρμένιοι στο Aρτσάχ, στην Αρμενία και στην Τουρκία, αλλά
ένα γεγονός που απειλεί να εκμηδενίσει τους Αρμένιους στο Aρτσάχ και πέραν αυτής.
Μια πρόσφατη δήλωση που εκδόθηκε από τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ
Ερντογάν, έλεγε ότι αυτοί, οι Τούρκοι, «θα συνεχίσουν να εκπληρώνουν την αποστολή
των παππούδων τους, η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από έναν αιώνα στον
Καύκασο».
Αυτό αποτελεί άμεση απειλή συνέχισης της γενοκτονίας των Αρμενίων που
ξεκίνησε το 1915. Όπως είναι γνωστό, στη διάρκεια του πολέμου αυτού, οι Αζέροι αποκόμισαν εδαφικά οφέλη, ενώ με μεσολάβηση της Ρωσίας, υπογράφηκε συνθήκη εκεχειρίας μεταξύ των αντιμαχομένων πλευρών.
Κλείνοντας το άρθρο αυτό, να αναφέρουμε ότι στην παρέλαση που έγινε στο Μπακού, πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν στις 10/12/2020 για τη νίκη των Αζέρων, παρευρέθηκε και ο Ταγίπ Ερντογάν ενώ παρέλασαν και τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις. Μάλιστα, στην παρέλαση συμπεριλήφθηκαν και αρμενικά άρματα που είχαν καταληφθεί από τους Αζέρους. Μάλιστα, εκφωνητής εξηγούσε σε ποια μάχη καταλήφθηκε το καθένα! Στη Συνθήκη εκεχειρίας που υπογράφηκε συμφωνήθηκε να υπάρχει ρωσικός στρατός για να διασφαλίζεται η ειρήνη. Όμως στα εδάφη που παραχωρήθηκαν στο Αζερμπαϊτζάν υπάρχει ήδη και τουρκικός στρατός!
Επίλογος
Η σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ δείχνει για μια ακόμη φορά πόσο αδίστακτη και επικίνδυνη είναι η Τουρκία που έχει εξελιχθεί σε διεθνή ταραξία. Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, οι Τούρκοι γνώριζαν ότι δεν θα τους επιβληθούν κυρώσεις, ενώ η ελληνική πλευρά πανηγύριζε για το «τίποτε» που πέτυχε… Αν δεν σταματήσουμε να βαυκαλιζόμαστε και να αιθεροβατούμε φοβόμαστε ότι θα βρεθούμε μπροστά σε ιδιαίτερα δυσάρεστα γεγονότα. Η Τουρκία το πολύ πολύ να δεχθεί από τους συμμάχους (;) μας κάποια επίπληξη του στιλ: «κακό παιδί, πάλι αταξίες κάνεις…». Ας μην περιμένουμε τίποτα από κανέναν και ας γίνει και το Ναγκόρνο Καραμπάχ μάθημα στους κυβερνώντες και σ’ όλο το πολιτικό μας σύστημα…
Ευχαριστούμε ξανά θερμά την κυρία Λουίζα Καντικιάν για την πολύτιμη βοήθεια της.
Πηγές: aravot.am, panorama. am, news.am, armenika.gr, ayf Greece και azatutyum.gr
Τις ώρες που έζησε «όμηρος» στα χέρια αδίστακτων Αφγανών ληστών περιγράφει στο protothema.gr ο γνωστός Μυκονιάτης επιχειρηματίας. Ο 55χρονος που χθες λίγο μετά τις 11 το βράδυ είδε τους Ασιάτες εισβολείς να σπάνε με βαριοπούλα την πόρτα του διαμερίσματος του στο Καλλιμάρμαρο ξεσπά…
«Μένω στο Καλλιμάρμαρο, 500 μέτρα από το Μέγαρο Μαξίμου!Ο δρόμος που έγινε η ληστεία είναι ένας δρόμος με παιδάκια. Δίπλα μένουν ακόμη και πολιτικοί. Τι να κάνουμε πια στο σπίτι μας; Πώς να προστατευτούμε;» αναρωτιέται ο κ. Κωνσταντίνος Μαστοράκης την ώρα που ανεβαίνει στην Ασφάλεια προκειμένου να δει φωτογραφίες υπόπτων και να αναγνωρίσει τους ληστές.
«Κατέθεσα και τώρα πάω στην Αστυνομική Διεύθυνση να δω φωτογραφίες» λέει και συνεχίζει περιγράφοντας τη στιγμή της εισβολής: «Σπάσανε με βαριοπούλα την πόρτα. Είχαν μαχαίρια, πιστόλια, από όλα πάνω τους. Στις 9 του μήνα σπάσανε δέκα διαμερίσματα Και χθες, σπάσανε και το δικό και μπήκαν μέσα».
Ο κ. Μαστοράκης αναφέρει ότι δεν άφησαν τίποτε όρθιο. Τα πήραν όλα… «Πήραν την τηλεόραση, πήραν πολλά πράγματα. Δεν άφησαν τίποτα» λέει ενώ οι δράστες αφού τον εγκατέλειψαν δεμένο μέσα στο διαμέρισμα του 1ου ορόφου φεύγοντας πήραν και το αυτοκίνητο του ένα μαύρο Smart για να την κοπανήσουν. Όμως στάθηκαν άτυχοι. Το θύμα, κατάφερε να λυθεί περίπου δύο ώρες αργότερα και να ειδοποιήσει τις αρχές.
Αστυνομικοί της Άμεσης Δράσης μετά από αναζητήσεις εντόπισαν το κλεμμένο όχημα του επιχειρηματία στην Ομόνοια και μετά από καταδίωξη το ακινητοποίησαν και πέρασαν χειροπέδες στον έναν από τους τρεις αλλοδαπούς δράστες. Πρόκειται για έναν νεαρό Αφγανό ενώ έρευνες συνεχίζονται για τον εντοπισμό και τη σύλληψη των άλλων δυο συνεργών. «Τον έναν τον πιάσανε» αναφέρει ο κ. Μαστοράκης και σπεύδει να συμπληρώσει πως «Είπε ότι δεν θυμάται τίποτα…».
Έναν διαφορετικό από τον συνηθισμένο τρόπο για να αναφερθεί στην αναγκαιότητα των εμβολιασμών κατά της πανδημίας του κορωνοϊού επέλεξε ο Ηλίας Μόσιαλος.
Ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας του LSE επιχειρεί να περάσει το μήνυμα για τους εμβολιασμούς με τη… βοήθεια του θερμού οπαδού του Ολυμπιακού, Τάκη Τσουκαλά!
Με ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, ο καθηγητής χρησημοποιεί ένα βίντεο με τον γνωστό υποστηρικτή των ερυθρόλευκων, Τάκη Τσουκαλά να απαντά με τον δικό του χαρακτηριστικό τρόπο σε έναν αρνητή των εμβολίων.
Οι επιστήμονες στη Βρετανία προειδοποιούν ότι οι πολίτες θα πρέπει να αποφύγουν τις χριστουγεννιάτικες συγκεντρώσεις γιατί υπάρχει ο κίνδυνος τα κρούσματα Covid-19 να αυξηθούν και η κατάσταση να τεθεί και πάλι εκτός ελέγχους.
Οι προειδοποιήσεις έγιναν καθώς το Σάββατο οι μεγάλοι εμπορικοί δρόμοι στο Λονδίνο και σε άλλες πόλεις ήταν πάλι γεμάτοι από καταναλωτές που βγήκαν για ψώνια σύμφωνα με ρεπορτάζ της Daily Mail.
Οι οικογένειες στη Βρετανία μπορούν να περάσουν τις γιορτές μέσα σε μια «φούσκα» η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία νοικοκυριά, μεταξύ 23 και 27 Δεκεμβρίου.
Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να ταξιδέψουν για να συναντήσουν τα άλλα μέλη της «φούσκας» τους σε σπίτια, κήπους, χώρους λατρείας ή σε εξωτερικούς χώρους.
Αλλά οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η κυβέρνηση στέλνει λάθος μήνυμα με τα μέτρα αυτά, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα τρίτο κύμα της πανδημίας με το νέο έτος και τονίζουν ότι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσει κάποιος ασφαλείς τους δικούς του είναι να μην τους συναντήσει.
Τον κώδωνα του κινδύνου για την διασπορά του ιού σε μικρά και μεγάλα ρεβεγιόν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, έκρουσε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας Νίκος Σύψας μιλώντας απόψε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ.
«Κάθε συνάντηση οικογενειών μπορεί να επιφέρει τη διασπορά. Δεν το λέω αυτό γιατί είμαι κακός αλλά γιατί το βλέπουμε. Τα στοιχεία μας λένε ένα πράγμα: Ενδοοικογενειακή διασπορά», τόνισε και πρόσθεσε ότι τα δεδομένα των επιδημιολόγων δείχνουν με σαφήνεια ότι ο ιός έχει περάσει στα σπίτια.
Απαντώντας στο ερώτημα εάν θα πρέπει να βρίσκονται έως εννέα άτομα ή δύο οικογένειες στο εορταστικό τραπέζι, επανέλαβε ότι σε κάθε οικογένεια μπορεί να υπάρχει ένα μολυσμένο άτομο αλλά ασυμπτωματικό.
Πρόσθεσε ότι καμιά οικογένεια δεν πρέπει να θεωρείται ασφαλής και προειδοποίησε ότι ένα γιορτινό τραπέζι θα μπορούσε να καταλήξει με καλεσμένους αρρώστους ή ακόμη και διασωληνωμένους στο νοσοκομείο.
Για το click away: Και το μικρότερο άνοιγμα επιφέρει αύξηση διασποράς.
Σχετικά με την έναρξη του click away στο λιανεμπόριο, ο καθηγητής τόνισε ότι κάθε άνοιγμα ακόμη και μικρό επιφέρει αύξηση στη διασπορά του ιού που θα φανεί μέσα σε 15 ημέρες.
Εάν δεν λειτουργήσει το click away και έχουμε συνωστισμό, τότε δεν θα έχουμε μόνο αύξηση, αλλά επιδημική έκρηξη, τόνισε ο κ. Σύψας και πρόσθεσε πως αυτός είναι και ο λόγος που οδήγησε τον υπουργό Ανάπτυξης να πει πως αν δούμε εικόνες Harrods, τότε το click away θα καταργηθεί.
Εάν από την άλλη λειτουργήσει click away, είναι το ελάχιστο δυνατό που μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε κάποιου είδους αγορά τα Χριστούγεννα, συμπλήρωσε ο καθηγητής.
Τι θα γίνει με τα σχολεία
Ο κ. Σύψας εξήγησε ότι ένας από τους λόγους που δεν άνοιξε τώρα η αγορά, ήταν για να καταστεί εφικτό να ανοίξουν με ασφάλεια τα σχολεία τον Ιανουάριο και «θα δούμε αν θα το πετύχουμε».
Στόχος είναι να ανοίξουν σε πρώτη φάση τα δημοτικά και εάν όλα πάνε καλά θα λειτουργήσουν με φυσική παρουσία και οι άλλες βαθμίδες.
Όσο άλλαξε (για το click away) άλλαξε το ωράριο της νυχτερινής κυκλοφορίας. Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά η απαγόρευση θα μείνει ως έχει διεμήνυσε ο Στέλιος Πέτσας, βάζοντας τέλος στα σενάρια για πιο ελαστικό ωράριο τις γιορτές. Εισήγηση των λοιμωξιολόγων να μην υπάρξει καμία χαλάρωση.
Ξεχάστε την κυκλοφορία αργά το βράδυ τα Χριστούγεννα ή την Πρωτοχρονιά. Το ωράριο σε ό,τι αφορά στη νυχτερινή κυκλοφορία δεν θα αλλάξει, πέρα από τη μετάθεση κατά μια ώρα (από τις 21:00 μετατέθηκε για τις 22:00) εξαιτίας του click away και των μαγαζιών που ανοίγουν μόνο για τις παραδόσεις.
Αυτά τα Χριστούγεννα θα είναι διαφορετικά, αλλά δεν θα έχουν ξενύχτια. Όχι εκτός σπιτιού τουλάχιστον. Μπορεί οι σκέψεις της κυβέρνησης που είχαν… διαρρεύσει να ανέφεραν πως μπορεί να άλλαζε κάπως το ωράριο για τη νυχτερινή κυκλοφορία, αλλά αυτό δεν θα γίνει. Τουλάχιστον σύμφωνα με όσα δήλωσε το Σάββατο (11.12.2020) ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας μιλώντας στην τηλεόραση του ΑΝΤ1.
Εξαιτίας του click away και για να εξυπηρετηθούν καταναλωτές, εργαζόμενοι και επιχειρηματίες, η κυβέρνηση διεύρυνε το ωράριο κυκλοφορίας και από την Κυριακή η απαγόρευση θα ισχύει από τις 22:00 έως τις 05:00. Αλλά θα είναι η μοναδική αλλαγή που θα γίνει, είπε ο Στέλιος Πέτσσς.
«Δεν πρόκειται να διευρυνθεί άλλο το ωράριο για τις μετακινήσεις. Είπαμε ότι εφόσον ανοίγει το λιανεμπόριο για click away, μεταθέτουμε την απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 21:00 στις 22:00 το βράδυ. Άρα, η απαγόρευση από αύριο βράδυ Κυριακής και μέχρι τις 7 Ιανουαρίου, θα ισχύει από τις 22:00 μέχρι τις 05:00 το πρωί», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και πρόσθεσε: «Η απάντηση στο ερώτημα πώς θα κάνουμε ρεβεγιόν, είναι με ασφάλεια».
«Καμία χαλάρωση»
Και ενώ ο Στέλιος Πέτσας ουσιαστικά ανακοίνωσε ότι τα ρεβεγιόν των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς θα διαρκέσουν έως τις… 22:00 αλλιώς όσοι πάνε σε φιλικά ή συγγενικά σπίτια (μέχρι 9 άτομα μην ξεχνιόμαστε και μόνο από δυο νοικοκυριά) θα πρέπει να… διανυκτερεύσουν εκεί, η Αναστασία Κοτανίδου δήλωνε ότι ήταν η πρόταση της Επιτροπής να μην υπάρξει καμία χαλάρωση! «Η σύσταση της επιτροπής των λοιμωξιολόγων ήταν να μην υπάρξει καμία χαλάρωση στο ωράριο για το ρεβεγιόν των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, από εκεί και πέρα η κυβέρνηση αποφασίζει», τόνισε η Πρόεδρος της ελληνικής εταιρείας εντατικής θεραπείας μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ.
Σε ό,τι αφορά τα θετικά νέα η Αναστασία Κοτανίδου έκανε γνωστό ότι «χθες για πρώτη φόρα είχαμε 65 εξιτήρια παραπάνω από ό,τι εισαγωγές σε όλη τη χώρα (…) Αν συνεχίσουμε έτσι, την εβδομάδα που έρχεται από Δεύτερα θα έχουμε πολύ θετικά αποτελέσματα».
Καινούργια μελέτη σε υπέρβαρους άνδρες και γυναίκες έδειξε ότι η άσκηση βοηθά στην απώλεια βάρους χάρη στην ικανότητά της να αναδιαμορφώνει τις ορμόνες της πείνας, σύμφωνα με άρθρο των New York Times. Για να είναι ωφέλιμη, όμως, η σωματική άσκηση πρέπει να οδηγεί στην καύση τουλάχιστον 3.000 θερμίδων την εβδομάδα, που σημαίνει γυμναστική έξι ημέρες την εβδομάδα.
Η σχέση μεταξύ γυμναστικής και σωματικού βάρους είναι περίπλοκη. Παρότι η διαδικασία θα έπρεπε να είναι απλή, με τη σωματική άσκηση να είναι ευθέως ανάλογη με την απώλεια βάρους, το ανθρώπινο σώμα δεν είναι πάντα συνεργάσιμο. Η επιβίωση του ανθρώπινου είδους οφείλεται στην ικανότητα του σώματος να αποθηκεύει λίπος. Η γυμναστική μάς προκαλεί πείνα και καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες σε μία ασυνείδητη προσπάθεια αναπλήρωσης της απώλειας.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2018, ο καθηγητής Διαιτολογίας του Πανεπιστημίου του Κεντάκι, Κάιλ Φλακ, εξέτασε την αναλογία μεταξύ σωματικής άσκησης και διατροφής, εκτιμώντας ότι αν αυξήσουμε τις ώρες γυμναστικής, το σώμα μας θα αναγκασθεί να αξιοποιήσει το λίπος που έχει αποθηκεύσει για «μία κακή στιγμή». Η ομάδα του Φλακ ζήτησε από υπέρβαρους άνδρες και γυναίκες, που διάγουν καθιστική ζωή, να αρχίσουν σκληρή γυμναστική με στόχο την απώλεια 1.500 ή 3.000 θερμίδων την εβδομάδα. Υστερα από τρεις μήνες, οι ερευνητές ζύγισαν τους συμμετέχοντας και υπολόγισαν πόσες θερμίδες κατανάλωσαν ως «αντιστάθμισμα» της γυμναστικής. Ανεξάρτητα από πόση γυμναστική είχαν κάνει μέσα στην εβδομάδα, οι συμμετέχοντες στην έρευνα είχαν καταναλώσει 1.000 επιπλέον του κανονικού θερμίδες. Οσοι δηλαδή είχαν γυμναστεί τόσο ώστε να κάψουν 1.500 θερμίδες, αναπλήρωσαν τις 1.000 εξαιτίας των αυξημένων διατροφικών τους αναγκών. Οσοι είχαν κάψει 3.000 θερμίδες, βρέθηκαν να έχουν χάσει 2.000 χάρη στη γυμναστική της εβδομάδας. Καμία έκπληξη δεν προκάλεσε το γεγονός ότι όσοι γυμνάστηκαν περισσότερο σημείωσαν τη μεγαλύτερη απώλεια βάρους.
Το ενδιαφέρον των επιστημόνων κέντρισε, όμως, το γεγονός ότι όσοι είχαν κάψει 3.000 θερμίδες εμφάνιζαν αλλαγές στα επίπεδα λεπτίνης, της λεγόμενης ορμόνης της όρεξης, που είναι γνωστή για την ικανότητά της να περιορίζει την όρεξη για τροφή. Οι μεταβολές αυτές έδειξαν ότι η γυμναστική επηρεάζει την ευαισθησία των συμμετεχόντων στην ορμόνη, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να ελέγχουν καλύτερα την πείνα τους.
Σε πτωτική πορεία βρίσκεται και πάλι τις τελευταίες έξι συνεδριάσεις η τουρκική λίρα. Αιτία είναι η προοπτική να επιβάλει η Ουάσιγκτον κυρώσεις στη χώρα. Στη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης το τουρκικό νόμισμα υποχώρησε κατά 1,7% και βρέθηκε πάλι κάτω από το επίπεδο των οκτώ τουρκικών λιρών προς το δολάριο και συγκεκριμένα στις 8,0272 λίρες προς ένα δολάριο. Νωρίτερα είχε γίνει γνωστή η είδηση πως ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε υπογράψει δέσμη κυρώσεων κατά της Αγκυρας ως αντίποινα για την αγορά ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400.
Το τουρκικό νόμισμα είχε αρχίσει να ανακάμπτει μετά την αντικατάσταση του κεντρικού τραπεζίτη με τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Νατσί Αγκμπάλ, που χαίρει τις εμπιστοσύνης της αγοράς, και την αύξηση των επιτοκίων στο 15%. Η εμπιστοσύνη της αγοράς είχε, άλλωστε, ενισχυθεί από την απομάκρυνση, ηθελημένη ή όχι, του γαμπρού του Ερντογάν και πρώην υπουργού Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, και την αντικατάστασή του από τον Λουτφί Ελβάν, ο οποίος θεωρείται οπαδός της ορθόδοξης νομισματικής και οικονομικής πολιτικής.
Την εμπιστοσύνη των επενδυτών αντανακλούν, άλλωστε, οι εισροές κεφαλαίων που μέσα στις πρώτες τρεις εβδομάδες μετά τις ανατροπές έφτασαν τα 1,9 δισ. δολάρια. Το ποσό παραμένει χαμηλό σε σύγκριση με παλαιότερες εποχές και συγκεκριμένα σε σύγκριση με τα πρώτα χρόνια του Ερντογάν στο τιμόνι της Τουρκίας. Είναι, ωστόσο, σημαντικό λαμβανομένου υπόψη ότι είχε προηγηθεί κυριολεκτικά αιμορραγία κεφαλαίων, καθώς οι επενδυτές απέσυραν από τουρκικούς τίτλους, ομόλογα και μετοχές περίπου 13 δισ. δολ. τους πρώτους 10 μήνες του έτους που τελειώνει.
Στο μεταξύ, ο νέος υπουργός Οικονομικών άρχισε μια συστηματική επίθεση φιλίας προς τους επενδυτές, υποσχόμενος οικονομική πολιτική φιλική προς την αγορά. Και στο μεταξύ, ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch προειδοποιούσε την Αγκυρα ότι αρχίζει τώρα μια μακρά και επίπονη διαδικασία επιστροφής στην ορθόδοξη πολιτική και προπαντός στην αποκατάσταση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της χώρας που έχουν εξανεμιστεί μετά αλλεπάλληλες παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος, με σκοπό τη στήριξη του νομίσματος.
Η πορεία φαίνεται, όμως, να είναι ακόμη πιο δύσκολη για τη γειτονική χώρα. Εχουν μεσολαβήσει προ ημερών τα στοιχεία που φέρουν τον ούτως ή άλλως διψήφιο πληθωρισμό να επιταχύνεται από το 12% στο 14% τον Νοέμβριο και τις τουρκικές επιχειρήσεις του μεταποιητικού τομέα να προεξοφλούν περαιτέρω αύξηση των τιμών καταναλωτή μέσα στους πρώτους μήνες του επόμενου έτους.
Ούτε τρία χρόνια δεν έχουν περάσει αφότου είχε αναλάβει τα ηνία της διάσημης εταιρείας κατασκευής πολυτελών οχημάτων Ferrari, ο Λούις Καμιλέρι και παραιτήθηκε απροσδόκητα για λόγους υγείας, περιπλέκοντας τη διαδικασία μετάβασής της στην ηλεκτροκίνηση. Μετά τον θάνατο του θρυλικού Σέρτζιο Μαρκιόνε, ο κ. Καμιλέρι είχε τοποθετηθεί στο πηδάλιο της Ferrari από τον Τζον Ελκαν, τον πρόεδρο της εταιρείας και μέλος της οικογένειας Ανιέλι, που διατηρεί μεταξύ άλλων τα εμπορικά σήματα των Fiat, Lancia κ.λπ. Εως το 2016 η Ferrari ανήκε στον όμιλο της Fiat. Αλλά εκείνη τη χρονιά ο Σέρτζιο Μαρκιόνε, πατέρας της Fiat Chrysler, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, την αυτονόμησε, χωρίς να παύσει, όμως, να ελέγχεται από τους Ανιέλι. Τα καθήκοντα του παραιτηθέντος Λούις Καμιλέρι θα αναλάβει προσωρινά ο Τζον Ελκαν. Ο Λούις Καμιλέρι προσεβλήθη από κορωνοϊό και χρήζει κατ’ οίκον νοσηλείας, αν και εκπρόσωπος της Ferrari επισημαίνει πως και άλλοι παράγοντες συνέτειναν στην απόφαση να απομακρυνθεί. Συν τοις άλλοις, ο κ. Καμιλέρι αποχώρησε και από τη θέση του ως προέδρου της καπνοβιομηχανίας Ρhilip Morris International.
Αξίζει να αναφερθεί πως η Ferrari, όπως και ο κλάδος του αυτοκινήτου σε διεθνή κλίμακα, διάγει δύσκολη περίοδο. Η πανδημία έχει μειώσει τη ζήτηση και συνεπώς και τις πωλήσεις αυτοκινήτων, ενόσω ο τομέας σταδιακά απομακρύνεται από τους κινητήρες εσωτερικής καύσεως, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των αυτοκινήτων υψηλής ισχύος της Ferrari. Χθες, κατά τις πρωινές συναλλαγές στο χρηματιστήριο του Μιλάνου η τιμή της μετοχής της Ferrari είχε μία πτώση της τάξεως του 0,5%, πράγμα που φέρει τη συνολική της χρηματιστηριακή αξία στα σχεδόν 34 δισ. ευρώ. Από τις αρχές της χρονιάς η τιμή της μετοχής της έχει αποκομίσει κέρδη κατά ένα πέμπτο σχεδόν της αξίας της, κι αυτό σημαίνει πως έχει την καλύτερη επίδοση στον πανευρωπαϊκό δείκτη του κλάδου αυτοκινήτων και ανταλλακτικών Stoxx 600.
Κατά τον αναλυτή της αυτοκινητοβιομηχανίας στη Citigroup, Ανγκους Τουίντι, «όποιος αναλάβει νέος διευθύνων σύμβουλος θα βρεθεί ενώπιον σοβαρών προβλημάτων, όπως το εάν μπορεί να επιτύχει η Ferrari τους στόχους κερδοφορίας του 2022, να αναπτύξει νέα μοντέλα, συμπεριλαμβανομένου του PuroSangue SUV για υπαίθριες δραστηριότητες και να μετασχηματίσει τα αυτοκίνητά της σε άλλα με μηδενικές εκπομπές ρύπων». Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο Λούις Καμιλέρι επόπτευσε τη διαδικασία μετατροπής της εταιρείας σε μία ολοκληρωμένη κατασκευάστρια οχημάτων πολυτελείας. Το παρελθόν έτος η Ferrari παρουσίασε στη διεθνή αγορά πέντε νέα μοντέλα, συμβάλλοντας στη διόγκωση των πωλήσεών της. Πρώτη φορά πούλησε περισσότερα από 10.000 αμάξια το 2019.
Η Exxor, ο όμιλος επενδύσεων της οικογένειας Ανιέλι, που είχε ιδρύσει τη Fiat στα τέλη του 19ου αιώνα, ελέγχει το 36% της Ferrari ως προς τα δικαιώματα ψήφου, ενώ ως άμεσο ποσοστό κρατεί το 20%. Επιπλέον, ο Τζον Ελκαν, ο νεότερος απόγονος των Ανιέλι, αναμένεται να τοποθετηθεί στην προεδρία του ομίλου της Stellantis, η οποία συνιστά τον συνδυασμό της ιταλοαμερικανικής Fiat Chrysler Automobiles και της γαλλικής Peugeot PSA. Μία μελλοντική ερώτηση για τον διάδοχο του Λούις Καμιλέρι είναι το πώς θα ανταποκριθεί η Ferrari στους αυστηρότερους κανονισμούς ρύπων της Ε.Ε. Αναμένεται το 60% των μοντέλων της να έχει υβριδικό σύστημα μετάδοσης κίνησης έως το 2022, ενώ ο Λούις Καμιλέρι είχε εκφράσει αμφιβολίες εάν θα μεταβεί πλήρως η Ferrari στην ηλεκτροκίνηση. Τέλος, είχε ασκήσει κριτική στους προαναφερθέντες κανονισμούς. «Μια V-12 Ferrari που διανύει μόνο 3.000 χιλιόμετρα τον χρόνο, πιθανώς έχει λιγότερες εκπομπές από ένα πολύ μικρό αυτοκίνητο, που τρέχει καθημερινά», είχε επισημάνει ο παραιτηθείς επικεφαλής της Ferrari.
